Jaka jest dobra szkoła ponadgimnazjalna? Na pewno – taka, która zapewnia najlepszy start do dorosłego życia. Można bez przesady powiedzieć, że od tej szkoły zależy przyszłość: uczniów, uczelni, gospodarki, całego kraju. W naszym Rankingu pokazujemy szkoły, w których warto się uczyć.

To jeden z najbardziej oczekiwanych rankingów edukacyjnych. Jego wyniki interesują zarówno środowisko edukacyjne, jak i – przede wszystkim – gimnazjalistów i ich rodziców, którzy stoją przed wyborem szkoły ponadgimnazjalnej. Z coraz większą uwagą obserwują wyniki naszej klasyfikacji organy prowadzące: najlepsze szkoły w województwach są często dodatkowo nagradzane przez prezydentów miast, marszałków i wojewodów.

Święto polskiej edukacji

Sukces naszego Rankingu ma wielu ojców. Naszymi znakomitymi partnerami byli od początku przewodniczący i sekretarze komitetów głównych olimpiad przedmiotowych. Zawsze mogliśmy liczyć na rektorów polskich uczelni. Szczególne słowa podziękowania należą się też dyrektorom okręgowych komisji egzaminacyjnych, którzy sprawnie wdrożyli i prowadzą system egzaminów zewnętrznych w Polsce. Dzięki wiarygodnym i porównywalnym danym na temat egzaminów maturalnych i egzaminów zawodowych, ranking jest precyzyjną „fotografią” polskich szkół ponadgimnazjalnych. Porównując kolejne edycje, można w sposób uprawniony wyciągać wnioski na temat jej stanu.

Dziękujemy też serdecznie kolejnym ekipom kierowniczym Ministerstwa Edukacji Narodowej, którzy zawsze uznawali nasz ranking za ważny element budowania kultury jakości w polskiej edukacji.

Kluczową kwestią w profesjonalnym przygotowaniu rankingu jest wcześniejsze ustalenie jego kryteriów, prawidłowe zebranie danych, rzetelne ich opracowanie oraz przejrzyste przedstawienie wyników. Staramy się wzorowo spełniać wszystkie te wymagania.

Laur olimpijski

Do 2010 roku Ranking Szkół Ponadgimnazjalnych był rankingiem jednokryterialnym, opartym na wynikach olimpiad przedmiotowych i zawodowych finansowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i znajdujących się w rejestrze MEN. Musieliśmy oprzeć się na tym wyznaczniku, bowiem w pierwszych latach tworzenia rankingu to olimpiady były jedynym kryterium spełniającym wymogi obiektywnego narzędzia ogólnopolskiej oceny.

Ponieważ jednak liczba olimpiad rośnie, a jednocześnie część z nich uzyskała od CKE status zwalniający z egzaminu przedmiotowego lub zawodowego, dla sukcesów szkoły w olimpiadach „maturalnych” stosujemy zwiększony przelicznik. W tegorocznym rankingu uwzględniliśmy 44 olimpiady krajowe. Jako, że polscy uczniowie co roku mają imponujące sukcesy w olimpiadach międzynarodowych, od ubiegłego roku w naszym rankingu uwzględniliśmy te osiągnięcia. Pod uwagę wzięliśmy 13 olimpiad, które w ostatnich latach miały uczestników z co najmniej 10 krajów.

Matura jest lustrem

Głównym kryterium rankingowym (w klasyfikacji liceów i techników) są wyniki maturalne, zarówno z przedmiotów obowiązkowych, jak i dodatkowych. W połączeniu z kryterium opartym na sukcesach szkół w olimpiadach oraz – w przypadku techników – z wynikami egzaminów zawodowych daje to znakomity zestaw „sztywnych” kryteriów oceny.

Oczywiście, kryteria te zostały uwzględnione w rankingu z różnymi wagami, adekwatnymi do ich znaczenia w ocenie pracy szkoły – zastosowanych z punktu widzenia szans jej absolwenta na odniesienie sukcesu na wybranych przez niego studiach.

Decyduje Kapituła

Zadaniem Kapituły Rankingu – powoływanej przez działającą na zasadzie non-profit Fundację Edukacyjną „Perspektywy” – jest ustalenie metodologii rankingu (w tym przyjęcie kryteriów i nadanie im procentowej wagi), nadzór nad prawidłowością gromadzenia i weryfikacji danych oraz zatwierdzenie i ogłoszenie ostatecznych wyników rankingu.

W skład Kapituły Ogólnopolskiego Rankingu Szkół Ponadgimnazjalnych 2014 wchodzą tradycyjnie przedstawiciele trzech ważnych środowisk edukacyjnych:

• przewodniczący komitetów głównych olimpiad przedmiotowych,
• dyrektorzy okręgowych komisji egzaminacyjnych (OKE), oraz
• członkowie Komisji ds. Kształcenia Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP).

Osobą spinającą symbolicznie i praktycznie wymienione powyżej grupy jest przewodniczący Kapituły – prof. dr hab. Jan Łaszczyk, rektor Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Będąc osobą powszechnie znaną i szanowaną w środowisku akademickim i nauczycielskim, prof. Łaszczyk jest zarazem pasjonatem podnoszenia jakości kształcenia na wszystkich szczeblach polskiej edukacji. A przecież temu właśnie służą rankingi publikowane przez Perspektywy.

Podczas posiedzenia 25 listopada, Kapituła omówiła i zatwierdziła metodologię rankingu 2015, a także przedyskutowała wstępnie zmiany, które w nim nastąpią od roku następnego.

Zasady ogólne

Ranking uwzględnia szkoły, w których maturę w maju 2014 r. zdawało minimum 12 maturzystów, oraz w których wyniki średnie z języka polskiego i matematyki zdawanych obowiązkowo były nie mniejsze niż 0,75 średniej krajowej. W przypadku techników wymagaliśmy też, aby do egzaminu zawodowego przystąpiło minimum 50% absolwentów.

W rankingu zostały wzięte pod uwagę wyniki egzaminu maturalnego ze wszystkich przedmiotów obowiązkowych i dodatkowych na poziomie podstawowym i rozszerzonym, oraz wyniki wszystkich egzaminów zawodowych. Dla szkół dwujęzycznych uwzględniono dodatkowo wyniki z języka obcego na poziomie dwujęzycznym. Uwaga: ranking nie uwzględnia wyników z matury międzynarodowej.

Główne wskaźniki rankingowe zostały unormowane do 100, gdzie 100 otrzymała szkoła najlepsza w danym kryterium. Wyniki kolejnych szkół są odniesieniem ich wartości do wyniku najlepszej szkoły w tym kryterium.

Kryteria i wagi

Decyzją Kapituły Rankingu ustalone zostały następujące kryteria i ich wagi procentowe w Rankingu Liceów 2015:

• sukcesy w olimpiadach 30%
• matura – przedmioty obowiązkowe 25%
• matura – przedmioty dodatkowe 45%

Natomiast w przypadku Rankingu Techników 2015 obowiązują cztery kryteria. Są to:

• sukcesy w olimpiadach 20%
• matura – przedmioty obowiązkowe 25%
• matura – przedmioty dodatkowe 25%
• wyniki egzaminów zawodowych 30%

Oznacza to w praktyce, że czynnikiem dominującym w ocenie liceów jest matura (z łączną wagą 70%). Natomiast w przypadku techników o pozycji szkoły w dużym stopniu (30%) decydować też będą wyniki egzaminu zawodowego, co jest zgodne ze znaczeniem tego egzaminu dla uczniów i dla szkoły.

Sześć, a nawet siedem rankingów

Ogólnopolski Ranking Szkół Ponadgimnazjalnych 2015 to w istocie sześć rankingów odzwierciedlających główne aspekty pracy szkół oraz różnorodność ich misji. Przede wszystkim są to dwa rankingi główne:

• Ogólnopolski Ranking Liceów Ogólnokształcących 2015 (ranking trzykryterialny), który prezentuje 500 najlepszych liceów w Polsce.
• Ogólnopolski Ranking Techników 2015 (czterokryterialny), który prezentuje 300 najlepszych techników w naszym kraju.

Uzupełnieniem rankingów głównych są cztery ogólnopolskie rankingi w poszczególnych kryteriach i grupach kryteriów. Są to:

• Ranking Maturalny Liceów Ogólnokształcących 2015 (dwukryterialny), prezentujący 200 liceów, których uczniowie najlepiej zdali maturę w maju 2014 r.
• Ranking Maturalny Techników 2015 (dwukryterialny), prezentujący 200 techników, których uczniowie najlepiej zdali maturę w maju 2014 r.
• Ranking Szkół Olimpijskich 2015 (jednokryterialny), który prezentuje 200 liceów i techników, których uczniowie odnieśli największe sukcesy w ogólnopolskich olimpiadach w roku szkolnym 2013/2014.
• Ranking Egzaminów Zawodowych 2015, pokazujący 150 techników, które najskuteczniej przygotowały swoich uczniów do zdawania egzaminów zawodowych w roku szkolnym 2013/2014.

Dodatkowo publikujemy też

XXIII Ranking Liceów Warszawskich 2015, pokazujący 95 najlepszych stołecznych liceów. Od strony założeń i zasad jest to od trzech lat wyciąg z głównego Rankingu Liceów 2015 (wcześniej przygotowywany był według własnej metodologii). Publikujemy jednak ranking warszawski oddzielnie zarówno ze względu na fakt, że stolica jest największym ośrodkiem edukacyjnym w Polsce, jak i z chęci zachowania tradycji, gdyż jest to najstarszy profesjonalnie przygotowywany ranking edukacyjny w Polsce.

Z regionalnej perspektywy

Dla ułatwienia porównań szkół ponadgimnazjalnych w skali lokalnej i regionalnej, przygotowaliśmy również podrankingi wojewódzkie liceów i techników, które są wyciągami z rankingów ogólnopolskich. Będę one przydatne zarówno nauczycielom i władzom samorządowym, jak i rodzicom i uczniom wybierającym szkołę ponadgimnazjalną w swoim regionie zamieszkania.

Zamieszczamy je na stronach:
www.licea.perspektywy.pl (licea ogólnokształcące) oraz www.technika.perspektywy.pl (technika).

Gratulujemy!

W Rankingu Liceów Ogólnokształcących duże zmiany w czołówce: zawsze wysoko, po raz pierwszy na najwyższym stopniu podium znalazło się XIV LO im. Stanisława Staszica w Warszawie. Gratulujemy dyrektor Reginie Lewkowicz i całej szkolnej społeczności!

Drugie jest w tegorocznym zestawieniu LO nr XIV im Polonii Belgijskiej z Wrocławia, rok temu szóste. Brawa dla dyrektora Marka Łaźniaka! Na najniższym stopniu podium V LO im. Augusta Witkowskiego z Krakowa, kierowane przez dyrektora Stanisława Pietrasa.

W Rankingu Techników – bez rewolucji. Najwyższą pozycję utrzymało Technikum Zawodowe nr 7 w Zespole Szkół Elektroniczno-Mechanicznych im. Gen. Józefa Kustronia w Nowym Sączu. Wyrazy uznania dla dyrektora Walentego Szarka i jego zespołu!

Drugie jest, podobnie jak rok temu Technikum Łączności nr 14 z Zespole szkół Łączności w Krakowie. Gratulujemy dyrektorowi Antoniemu Borgoszowi.

Na trzeciej pozycji, po raz pierwszy, Technikum Elektroniczne w ZZE im. Wojska Polskiego w Bydgoszczy, rok temu czwarte. To duży sukces dyrektora Romana Wojciechowskiego.

Odnotować należy sukces Warszawy, miasta, które ma aż czterech reprezentantów w pierwszej „10” Rankingu Liceów Ogólnokształcących. Wielkim zwycięzcą – choć na 5. pozycji – jest także LO im. Św. Jadwigi Królowej z Kielc, które od lat konsekwentnie pnie się w zestawieniu, a od ubiegłego roku dokonało skoku z 11. miejsca. To wielki sukces!

Wszystkim zwycięzcom XVIII edycji serdecznie gratulujemy!

PERSPEKTYWY