Tego na pewno możesz się spodziewać na maturze z polskiego

Cięcia w podstawach programowych spowodowały lawinę dalszych zmian. To już nie będzie ta sama matura. Do arkuszy egzaminacyjnych nie mogą trafić treści usunięte z podstawy. Wiele zadań eksperci muszą wręcz wymyślić na nowo, a pozostawionym w programie zagadnieniom nadać inne znaczenie: większe lub mniejsze.

Dlatego radzę: nie przeocz żadnej zmiany, jaka czeka Cię na egzaminie maturalnym w roku 2025. Uważnie śledź wszystkie wprowadzane rozwiązania.

Poznaj arkusz dostosowany do nowych wymagań

W arkuszu egzaminacyjnym na poziomie podstawowym szczególną uwagę należy zwrócić na:

  1. Język w użyciu (10 pkt, 17 proc.), w tym
  •  Notatka syntetyzująca (4 pkt)

Notatka syntetyzująca ma ściśle określoną formę. To nie jest zwykłe streszczenie tekstu. Należy przećwiczyć pisanie tej wypowiedzi, gdyż nie jest ona trudna, a jedynie ma specyficzną strukturę. Po kilkakrotnym napisaniu takiej notatki będziesz wiedział, na czym to polega. Aż 3 pkt otrzymasz za wartość merytoryczną notatki, a 1 pkt za poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną.

  1. Test historycznoliteracki (15 pkt, 25 proc.)
  •  epoki dawne, czyli starożytność (antyk i Biblia), średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm (możesz zdobyć 7 pkt)
  •  epoki nowsze, czyli Młoda Polska, XX-lecie międzywojenne, wojna i okupacja, literatura krajowa i emigracyjna lat 1945-1989, literatura najnowsza (możesz zdobyć 8 pkt)
  1. Wypracowanie (35 pkt, 58 proc.)
  •  postaw tezę, napisz tekst argumentacyjny
  •  odwołaj się do lektury obowiązkowej oraz innego utworu literackiego
  •  napisz co najmniej 300 wyrazów

Powtarzaj wszystkie lektury po trochu

Dawniej uczniowie próbowali zdać maturę dzięki jednej epoce, np. bazując na romantyzmie lub pozytywizmie. W tym roku to nie przejdzie.

Lepiej po trochu powtórzyć wszystkie okresy literackie, przypomnieć sobie podstawowe informacje o  każdej lekturze obowiązkowej niż całą energię poświęcać na jednego autora, np. Bolesława Prusa czy Adama Mickiewicza. Test historycznoliteracki zawiera pytania do prawie wszystkich epok.

Utwory usunięte z podstawy programowej nie obowiązują

Centralna Komisja Egzaminacyjna zapewnia, że pytania maturalne nie będą się odnosiły do lektur usuniętych z podstawy. Jeśli zaś pojawi się tekst, który nie jest obowiązkowy, w arkuszu znajdzie się taki fragment dzieła, na podstawie którego da się odpowiedzieć na pytanie.

Weź udział w kilku próbnych egzaminach

Nie ma lepszego sposobu na zrozumienie, co się zmieni na maturze, a co pozostanie bez zmian, od przećwiczenia tego w praktyce. Próbnych egzaminów powinno być w roku szkolnym 2024/2025 kilka, aby nikt nie miał wątpliwości, jakie są wymagania egzaminacyjne.

Ile punktów możesz zdobyć i za co?

Zmianie nie ulega punktacja. Warto się jej przyjrzeć:

  •  60 pkt (100 proc.) za cały arkusz na poziomie podstawowym, w tym:
    > 25 pkt (42 proc.) za rozwiązanie zadań testowych
    > 35 pkt (58 proc.) za wypracowanie

Oznacza to, że nawet gdyby nie poszło ci wypracowanie lub gdybyś w ogóle go nie napisał(a), nadal masz szansę zdać ten egzamin. Wystarczy, że zdobędziesz co najmniej 18 pkt (30 proc.) w sumie w częściach „Język polski w użyciu” (można zdobyć 10 pkt) oraz „Test historycznoliteracki” (można zdobyć 15 pkt). Nikomu nie polecam takiej strategii, należy jednak mieć świadomość, że z zerem za wypracowanie też da się zdać maturę z polskiego.

Warto jednak powalczyć o każdy punkt.

 Jak napisać wypracowanie? (35 pkt, 58 proc.)

  • Otrzymasz dwa tematy do wyboru (napisz jedno wypracowanie, nie dwa)
  • Nie będzie wskazanej lektury w poleceniu (ty dowolnie wybierasz lekturę obowiązkową)
  • Listę lektur obowiązkowych znajdziesz w arkuszu egzaminacyjnym (imię i nazwisko autora, tytuł dzieła), postaraj się nie pomylić (sprawdź, czy dobrze przepisałeś nazwy własne, aby nie popełnić głupiego błędu)
  • Jako lekturę obowiązkową możesz wybrać dzieło z nowej podstawy programowej 2024 lub ze starej z roku 2018, obowiązującej przed zmianami (np. egzaminator uzna Katedrę Jacka Dukaja za lekturę obowiązkową, mimo że w najnowszym zestawie już tego dzieła nie ma)
  • Nie będzie tematów wymagających powołania się na utwory poetyckie, ale możesz wybrać poezję (wiersze) jako inny tekst literacki (jeśli lubisz poezję, masz szansę błysnąć na maturze)
  • Możesz pisać rozprawkę, ale nie musisz (dopuszczalne są: artykuł, esej, list otwarty, przemówienie, szkic krytyczny, byle tylko Twoja wypowiedź zawierała argumenty, udowadniała tezę)
  • Napisz co najmniej 300 wyrazów (możesz więcej, ale nie przesadzaj z długością wypracowania)

Zasady oceniania raczej bez zmian

Obowiązują te same zasady oceniania, co w roku 2024. Również liczba błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych, za które obniża się punktację, jest bez zmian. Jednak CKE zastrzega sobie możliwość dokonania korekty zasad oceniania, o czym nauczyciele i uczniowie zostaną poinformowani przed próbnym egzaminem.

Egzaminatorów czeka szkolenie, aby nie wymagali tego, co przestało obowiązywać.

Egzaminator drugiego sprawdzania

Możesz być pewien, że Twój arkusz zostanie dobrze sprawdzony. W celu poprawy jakości oceniania MEN wprowadza od roku 2025 funkcję egzaminatora drugiego sprawdzania. Dwoje oceniających to nowość w Polsce (w wielu krajach od dawna działa podwójny system sprawdzania). Na pewno będzie mniej błędów w ocenianiu. Już sama świadomość, że każda praca jest sprawdzana ponownie, podziała na każdego egzaminatora dyscyplinująco. Nie wątpię, że zmniejszy to liczbę odwołań od wyników matury.

Próbna matura w grudniu 2024

Wszystkich czeka próbna matura, do której materiały przygotują eksperci CKE. Udział w niej nie jest obowiązkowy. Szkoły mogą do niej przystąpić lub nie, jednak trudno wyobrazić sobie, aby jakaś placówka nie chciała w tym uczestniczyć. Strzeliłaby sobie w kolano, a uczniów naraziła na poważne kłopoty.

To jest ważne! Ocena z próbnej matury tylko w celach informacyjnych

Kuratorzy oświaty przypominają, że nauczyciele nie mogą wstawiać ocen za próbną maturę do dziennika. A jeśli to zrobią, to tylko z wagą „zero” (wtedy nie liczy się do średniej). Dlatego niektórzy nauczyciele nie lubią próbnych matur. Nie chcą sprawdzać na próżno.

 

Dariusz Chętkowski

© 2024 Perspektywy.pl   O nas | Polityka Prywatności | Znak jakości | Reklama | Kontakt | E-booki

Portal edukacyjny Perspektywy poleca: Skorzystaj z unikalnych kodów rabatowych dostępnych w sekcji Dziennik Kody Rabatowe i ciesz się inteligentnym zakupem już dziś. Dla ambitnych osób, które szukają nowych perspektyw i wyzwań, Energycasino oferuje możliwość relaksu i rozrywki dzięki szerokiej gamie gier kasynowych online. Odpocznij od nauki z Energy Casino! Chwila relaksu od książek pełna emocji i rozrywki. Wygrywaj nagrody i wracaj do nauki z nową motywacją! Dołącz już teraz i odkryj energię gry! Witamy na oficjalnej stronie kasyna Booi! Tutaj możesz cieszyć się najlepszą rozrywką hazardową, dobrze się bawić i pobić duży wynik.

Dla odwiedzających witrynę dostępna jest specjalna oferta z kasyna online Vavada. Podczas rejestracji użytkownik otrzymuje w prezencie 100 darmowych spinów i podwojenie depozytu.