W pierwszej sesji konferencji, pod hasłem „Główne wyzwania internacjonalizacji szkolnictwa wyższego w Polsce 2025-28”, wzięli udział szefowie głównych organizacji i instytucji zaangażowanych w umiędzynarodowienie: prof. Bogumiła Kaniewska, przewodnicząca Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, rektorka UAM, prof. Janusz Uriasz, przewodniczący Polskiej Komisji Akredytacyjnej, prof. Grzegorz Mazurek, rektor Akademii Leona Koźmińskiego (reprezentant uczelni niepublicznych), dr Wojciech Karczewski, dyrektor Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, Mirosław Marczewski, dyrektor generalny Narodowej Agencji Programu Erasmus+ i Europejskiego Korpusu Solidarności (FRSE) i dyrektor Ludwik Szakiel z Departamentu Rozwoju Gospodarczego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego. Debatę prowadził Waldemar Siwiński, prezydent IREG Observatory on Academic Ranking and Excellence, prezes-założyciel Fundacji Edukacyjnej Perspektywy.
Prof. Bogumiła Kaniewska mówiła, że procedowana obecnie w sejmie ustawa wizowa została wypracowana z uwzględnieniem głosu środowiska akademickiego. W dyskusjach prowadzonych w ostatnim czasie skupiliśmy się na studentach, którzy do podjęcia kształcenia w Polsce potrzebują wiz, natomiast potrzebne jest także rozwiązanie problemu studentów przyjeżdżających do Polski z krajów rozwiniętych na wymiany krótkotrwałe, często na przełomie lat akademickich. Warto porozmawiać o tym, jak rząd ma wspierać uczelnie w przyciąganiu takich studentów.
Przewodnicząca KRASP poproszona o przedstawienie wizji tego, jak ma wyglądać szkolnictwo wyższe w Polsce w 2028 roku, stwierdziła: Moim marzeniem jest, by wtedy wszystko było wygładzone, a na uczelniach nie było podziału na studentów zagranicznych i studentów polskich, ale wszyscy stanowili jedną studencką brać.
Z kolei dr Wojciech Karczewski, dyrektor NAWA, zwracając uwagę na liczby, podkreślił, że o ile współczynnik umiędzynarodowienia uczelni w Polsce, jeśli chodzi o studentów, osiągnął już średnią europejską, o tyle liczba naukowców przyjeżdżających do naszych szkół wyższych jest wciąż bardzo niska (około 2,5%). Zatem nie da się uniknąć w najbliższym czasie tematu ustalenia strategii działań zmierzających do poprawy tej sytuacji.
Ludwik Szakiel z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego deklarował, że władzom samorządowym na Pomorzu od lat zależy na przyciąganiu specjalistów, którzy potrafiliby odpowiedzieć na wyzwania współczesnej gospodarki takie jak zielona energia. Tych specjalistów kształcą uczelnie, a przyciąganie najlepszych studentów i naukowców z zagranicy stanowi gwarancję harmonijnego rozwoju regionu.
Mirosław Marczewski, dyrektor FRSE, pytany o to, jak najlepiej inwestować zwiększone w kolejnej perspektywie programu Erasmus+ fundusze, podzielił się refleksją: Moim życzeniem jest, by każdy student, niezależnie od zamożności, mógł wyjechać na Erasmusa, swobodnie wybierając kraj zgodny ze swoimi preferencjami.
Natomiast prof. Grzegorz Mazurek, rektor ALK w Warszawie, mówił m.in.: Jako uczelnie oczekujemy tego, by nam nie przeszkadzać w tym, co robimy, ale by nas wspierać, a przede wszystkim potrzebujemy głębokiego zrozumienia tego, po co i dla kogo prowadzimy naszą działalność. Bo przecież funkcjonujemy nie dla siebie, ale dla całego społeczeństwa.
Prof. Mazurek zwrócił też uwagę na kluczowy w kontekście współpracy na rzecz umiędzynarodowienia element: zaufanie. Bez wzajemnego zaufania – instytucji, rządu do świata akademickiego i odwrotnie – nie będziemy potrafili trafnie odpowiadać na nieoczekiwane sytuacje, które cechują aktualną rzeczywistość.
Pytany o najtrudniejsze aktualnie wyzwania, rektor ALK wymienił: transformacja cyfrowa, transformacja energetyczna oraz kontestowanie kształcenia wyższego przez młode pokolenie.
Fot. Anita Kot/Perspektywy
