Siedem państw członkowskich poparło zaproponowaną przez polską prezydencję Deklarację Warszawską, oczekując niezależnego i skutecznego finansowania badań naukowych i innowacji. Dokument podkreśla, że nauka wymaga ambitnego budżetu, by wyniki badań i innowacje mogły wspierać konkurencyjność Unii i gospodarkę w poszczególnych krajach członkowskich, oraz pomóc w sprostaniu największym wyzwaniom współczesnego świata.
Prace Komisji Europejskiej nad następcą "Horyzontu Europa"
Najpewniej już latem Komisja Europejska przedstawi propozycję finansowania programu ramowego w kolejnym wieloletnim budżecie, po 2027 roku. Unijni ministrowie odpowiedzialni za naukę przyjechali do Warszawy, aby przedyskutować jego strategiczną rolę dla rozwoju badań i innowacji oraz wzmacniania konkurencyjności UE.
Obecny unijny program ramowy, "Horyzont Europa", to ponad 95 miliardów euro na badania i innowacje w latach 2021-2027. Jest to największy na świecie program wsparcia nauki, prac rozwojowych i innowacji. Wiele obaw budzi jednak potencjalne włączenie przyszłego programu ramowego w tzw. Europejski Fundusz Konkurencyjności.
Spotkanie w Warszawie było ważnym krokiem w kierunku zapewnienia stabilnego i przewidywalnego finansowania dla europejskiej nauki po 2027 roku.
Ministrowie nauki z wielu państw członkowskich wsparli zaproponowaną przez polską prezydencję Deklarację Warszawską. W dokumencie tym ministrowie domagają się ambitnego europejskiego budżetu dla nauki oraz zapewnienia stabilnego i przewidywalnego systemu wsparcia dla europejskich badaczy i innowatorów. Przypomnieli również, że program ramowy dla badań i innowacji jest umocowany w unijnych traktatach.
Wsparcie dla europejskich innowatorów
Ministrowie nauki dyskutowali również o tym, jak skuteczniej wspierać europejskie startupy i scaleupy (firmy już po fazie startupu, które dynamicznie się rozwijają). Jest to pierwsza istotny krok w pracach nad Europejskią Strategią na rzecz startupów i scaleupów. Dyskusja ministrów poprzedzona była wypowiedziami dwóch przedstawicieli sektora firm typu startup – Łukasza Koźlika, CTO w Clone Inc. oraz Mirosława Trześniowskiego, CEO w WIDMO Spectral Technologies, którzy zaprezentowali swoje doświadczenia w rozwoju firm na terenie Europy.
„Długoterminowy budżet UE, a zwłaszcza kolejny Program Ramowy na rzecz badań i innowacji, będzie kluczowy dla wzmocnienia naszej długoterminowej konkurencyjności i zamknięcia luki innowacyjnej. Europa musi działać odważnie i szybko. Nasze priorytety są jasne: pilne działania na rzecz wzmocnienia ekosystemu startupów, poprawy funkcjonowania jednolitego rynku oraz ograniczenia obciążeń dla firm." - powiedziała Ekaterina Zachariewa, Komisarz Unii Europejskiej ds. startupów, badań naukowych i innowacji.
W trakcie samej dyskusji Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Marcin Kulasek podkreślił, że innowacyjne małe i średnie przedsiębiorstwa to trzon gospodarczego potencjału Unii Europejskiej. - Musimy zbudować warunki, w których te firmy będą rosły i budowały swoją silną pozycję rynkową w Unii Europejskiej – zaznaczył minister w imieniu polskiej prezydencji w Radzie UE.
Jego europejscy partnerzy dyskutowali nad sposobami usuwania barier, w tym barier administracyjnych, z jakimi zmagają się innowatorzy, tak, by jak najlepiej wykorzystać potencjał innowacyjnych firm.
Przyszłość badań i innowacji w Europie
W świetle raportów Mario Draghiego o konkurencyjności, Enrico Letty o jednolitym rynku oraz raportu zespołu ekspertów pod kierunkiem Manuela Heitora nt. śródokresowej oceny obecnego programu ramowego « Horyzont Europa », nikt nie ma wątpliwości, że nauka i innowacje będą kluczowe dla budowania konkurencyjności Unii Europejskiej. Wzmocnienie bezpieczeństwa, wspieranie niezależności technologicznej oraz odporności kontynentu to priorytety na najbliższe lata.
Ministrowie odpowiedzialni za naukę w Europie zgodzili się, że konieczne jest dalsze wzmacnianie naukowej współpracy międzynarodowej oraz inwestowanie w innowacyjne przedsiębiorstwa, aby Europa mogła wzmocnić swoją pozycję w dziedzinie badań i innowacji. Deklaracja Warszawska, wsparta przez zdecydowaną większość uczestników spotkania, stanowi ważny sygnał dla Komisji Europejskiej i innych instytucji unijnych, że nauka i innowacje powinny pozostać priorytetem w przyszłych budżetach Unii Europejskiej, a program ramowy wspierający te obszary powinien zachować swoją niezależność.
W kontekście przyszłości badań i innowacji w Europie, ministrowie nauki podkreślili znaczenie współpracy międzynarodowej oraz wymiany wiedzy i doświadczeń między naukowcami z różnych krajów. Wskazali na potrzebę dalszego inwestowania w nowoczesne technologie oraz rozwijania infrastruktury badawczej, aby Europa mogła utrzymać swoją pozycję lidera w dziedzinie nauki i innowacji.
- Napięcia geopolityczne ostatnich tygodni pokazują, że musimy pilnie wzmocnić pozycję UE w wyścigu technologicznym i uniezależnić się od surowców i technologii. Rola nauki i innowacji w budowaniu przewag konkurencyjnych Europy rośnie i nowy, niezależny program ramowy musi ją odzwierciedlać – podkreśla minister Marcin Kulasek.
Podsumowanie
Podsumowując, spotkanie w Warszawie było ważnym krokiem w kierunku zapewnienia stabilnego i przewidywalnego finansowania dla europejskiej nauki po 2027 roku. Deklaracja Warszawska, podpisana przez ministrów nauki z różnych państw członkowskich, stanowi ważny sygnał dla Komisji Europejskiej, że nauka i innowacje powinny pozostać priorytetem w celu budowania bardziej konkurencyjnej Europy.
Konferencja prasowa
Konferencję prasową można obejrzeć tutaj.
Źródło: polish-presidency.consilium.europa.eu
Fot.: gov.pl