Wiemy już co się zmieni w tegorocznej edycji Rankingu Szkół Wyższych Perspektywy, już 26. z kolei! W Rankingu Uczelni Akademickich 2025 rezygnujemy ze wskaźnika „Cytowania” (najbardziej zainfekowanego przez nieuczciwe praktyki publikacyjne), obniżamy wagę wskaźnika „Ewaluacja działalności naukowej” (bo jej obowiązująca edycja za lata 2018-21 nie wytrzymała próby czasu) i silniej premiujemy sukcesy w pozyskiwaniu grantów unijnych (bo potrzebujemy ich jak kania dżdżu…).

W Rankingu Kierunków Studiów 2025 wprowadzamy nowy, już 75. kierunek do oceny – oczywiście jest to „Artificial Intelligence & Data Sciences” (bo tak trzeba).

Ale największą formalnie zmianą będzie połączenie dotychczasowych rankingów uczelni niepublicznych oraz państwowych akademii nauk stosowanych (wcześniej PWSZ) i uruchomienie skomasowanego Rankingu Uczelni Zawodowych 2025, wspólnego dla wszystkich uczelni kształcących na poziomie magistra, ale nie posiadających uprawnień doktorskich. Uznaliśmy bowiem, że po 35 latach istnienia uczelni niepublicznych w Polsce i po 27 latach od pojawienia się Państwowych Wyższych Szkół Zawodowych (PWSZ) czas już najwyższy, aby oceniać uczelnie nie w zależności od ich statusu własnościowego, tylko ze względu na jakość!

Po obradach Kapituły - stoją od lewej: prof. Bogusław Smólski, prof. Marek Safjan, prof. Michał Kleiber, Gabriela Dzięgiel-Fivet, Waldemar Siwiński.
Pełny skład Kapituły

Wchodzimy w drugie ćwierćwiecze Rankingu Szkół Wyższych z przytupem! 25 marca Kapituła Rankingu, pracująca pod przewodnictwem prof. Michała Kleibera, dyskutowała na temat niezbędnych zmian w metodologii, uwzględniających aktualną sytuację w szkolnictwie wyższym i nauce.

Po konsultacjach z ekspertami Kapituła zdecydowała o kilku istotnych zmianach w metodologii.

I tak, w Rankingu Uczelni Akademickich 2025 rezygnujemy ze wskaźnika „Cytowania”,  najbardziej podatnego na manipulacje nieuczciwych naukowców. Ujawnienie tych praktyk („papier mills” i inne) przez specjalistyczne portale naukowe, a następnie przez prasę codzienną i opiniotwórcze tygodniki/miesięczniki odbiło się szerokim echem w polskim środowisku akademickim. MNiSW powołało specjalną komisję pod przewodnictwem prof. Piotr Jedynak, rektor UJ, do zbadania zasięgu tego zjawiska i wskazania środków naprawczych.

Alarm w tej sprawie został ogłoszony przez KRASP, PAN i branżowe konferencje rektorów. W tej sytuacji – z uwagi na powagę zarzutów – Kapituła Rankingu zaleciła zespołowi rankingowemu rezygnację ze wskaźnika „Cytowania” jako najbardziej narażonego na manipulacje nieuczciwych naukowców. Aby nie zmniejszać roli badań w rankingu, punkty „uwolnione” z cytowań przesunięto na wskaźniki mniej podatne na manipulacje: wskaźnik względny FWCI (Field Weighted Citation Impact) i wskaźnik premiujący najlepsze publikacje Top-10 (Publications in Top 10 Journal Percentiles).

Kapituła podjęła również decyzję o zmniejszeniu wagi wskaźnika „Ewaluacja działalności naukowej”. Uznano, że staje się on coraz bardziej „historyczny”, jako że odzwierciedla sytuację z lat 2018-2021 (ustawowo ewaluacja w obrębie dyscyplin naukowych i artystycznych przeprowadzana jest co 4 lata, najbliższa odbędzie się w roku 2026). Poprzednia ewakuacja jest powszechnie krytykowana za sposób jej przeprowadzenia (m.in. zbyt duży zakres ingerencji ministra) oraz nieadekwatny do specyfiki wielu dyscyplin dobór kryteriów oceny. Uzasadnia to zmniejszenie o jedną piątą wagi tego kryterium. Punkty „uwolnione” z ewaluacji przesunięto na „nasycenie kadry osobami o najwyższych kwalifikacjach” oraz „kształcenie doktorantów w szkołach doktorskich”.

Istotną zmianą w tegorocznym RSW będzie połączenie dotychczasowych rankingów uczelni niepublicznych oraz państwowych akademii nauk stosowanych (wcześniej PWSZ) i stworzenie skomasowanego Rankingu Uczelni Zawodowych 2025, wspólnego dla wszystkich uczelni kształcących na poziomie magistra, ale nie posiadających uprawnień doktorskich. Jak stwierdzono podczas dyskusji na posiedzeniu, po 35 latach istnienia uczelni niepublicznych w Polsce i po 27 latach od pojawienia się Państwowych Wyższych Szkół Zawodowych (PWSZ) czas już najwyższy, aby oceniać uczelnie nie w zależności od ich statusu własnościowego, tylko ze względu na jakość

Wszystkie te zmiany zostaną wprowadzone odpowiednio do metodologii Rankingu Kierunków Studiów (który obejmuje wyłącznie uczelnie akademickie). Ranking ten oceni 75 najpopularniejszych kierunków studiów, w tym – po raz pierwszy – kierunek związany ze Sztuczną Inteligencją „AI & Data Sciences”.

Obecnie wysyłamy do uczelni ankiety rankingowe – dotrą w najbliższym dniach. Wyniki Rankingu ogłoszone zostaną uroczyście w drugiej połowie czerwca, na krótko przed ogłoszeniem wyników egzaminu maturalnego (8 lipca). Bo to dla kandydatów na studia robimy przede wszystkim ten ranking!

Waldemar Siwiński