Finał prac nad nowelizacją ustawy o szkolnictwie wyższym: opłaty za drugi kierunek studiów zostaną zniesione. Poza tym głównymi tematami debaty sejmowej był problem uwłaszczenia naukowców, promocji uczenia się przez całe życie, a także zasady bliższej współpracy uczelni. Wszystko w ramach nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

 Najważniejsze – wyrok TK potwierdzony

Wszyscy, którzy myśleli o podjęciu drugiego kierunku studiów mogą odetchnąć z ulgą – opłaty na pewno nie będzie. Podczas debaty sejmowej rząd poparł głośną poselską poprawkę, która miała znosić odpłatność za drugi kierunek studiów jako niezgodną z prawem (pisaliśmy o tym tutaj). Podczas dzisiejszego spotkania dostosowano prawo do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Prof. Lena Kolarska-Bobińska podkreśliła, że mimo iż Trybunał dał czas na wprowadzenie zmian do końca września 2015 r., ministerstwo chce, by już teraz studenci mieli pełną jasność co do obowiązujących reguł.  

– By nie stawiać w niepewności kolejnych studentów i dostosować prawo do postanowień wyroku Trybunału Konstytucyjnego, rząd poprze zniesienie odpłatności za drugi kierunek – mówiła minister nauki.

Co prawda niektóre uczelnie informowały już o zniesieniu pobierania opłat za drugi kierunek na studiach stacjonarnych, ale dopiero od dziś komunikat ma charakter oficjalny.

 Co jeszcze w nowelizacji

Jak informuje MNiSW, na posiedzeniu poruszana była także kwestia uwłaszczenia naukowców. Nowością w stosunku do wcześniejszych propozycji jest rozwiązanie przewidujące, że obie strony jeśli dojdą do porozumienia, będą mogły przyjąć elastyczną i odpowiadającą im formę komercjalizacji wynalazku lub efektów badań naukowych. Określą one w umowie rozwiązania dotyczące praw do wyników badań naukowych lub prac rozwojowych, a także podziału środków uzyskanych z ich komercjalizacji.

Jeśli taka umowa nie zostanie podpisana, wówczas obowiązywać będą regulacje zawarte w ustawie. Skrócony zostanie jednak (w stosunku do wcześniejszych propozycji) termin na podjęcie przez uczelnię decyzji w sprawie komercjalizacji – z 6 do 3 miesięcy.

Co z uczeniem się przez całe życie?

Nowelizacja odnosi się też do kwestii uczenia się przez całe życie. Jak informuje w komunikacie ministerstwo, nowe prawo zakłada, że uczelnie będą mogły uznawać wiedzę i umiejętności uzyskane na szkoleniach, kursach, w pracy zawodowej, wolontariacie oraz zaliczać je na poczet studiów. Rozwiązanie to otworzy drogę do studiowania dla osób pracujących, chcących zmienić zawód lub uzupełnić wykształcenie.

– Cały świat próbuje dziś zdefiniować na nowo rolę i cele uczelni, które będą kształcić myślących obywateli, twórczych i lepiej rozumiejących świat. Jednocześnie zastanawia się co zrobić, aby absolwenci opuszczający mury uczelni nie zasilali rzeszy bezrobotnych. I to w sytuacji, gdy często firmy nie mogą znaleźć pracowników o odpowiednich kompetencjach i umiejętnościach – mówiła prof. Lena Kolarska-Bobińska.

Nowelizacja ustawy wzmacnia szanse studentów i absolwentów na rynku pracy. Wprowadza ona m.in obowiązkowe 3-miesięczne praktyki na studiach o profilu praktycznym oraz monitoring zawodowych losów absolwentów w oparciu o dane z ZUS (wyniki monitoringu ułatwią maturzystom wybór przyszłych studiów i porównywanie oferty uczelni).

Nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym daje również możliwość tworzenia związków uczelni na nowych, korzystniejszych zasadach, m.in. jeśli chodzi o pozyskiwanie pieniędzy z Unii Europejskiej.