Dziś młodzi ludzie o swojej przyszłości muszą myśleć nie w momencie zdawania matury, lecz znacznie wcześniej. Dowodem na to może być wzrastająca liczba chętnych do zdawania matury międzynarodowej. Stanowi ona przepustkę na najlepsze światowe i polskie uczelnie, ale jednocześnie jest planem dla naprawdę ambitnych, odpowiedzialnych i pracowitych młodych ludzi.
Jak to się zaczęło?
Idea matury międzynarodowej zrodziła się w latach 60. w Szwajcarii. Inicjatorami tego pomysłu byli nauczyciele oraz specjaliści w dziedzinie nauk, pochodzący z różnych państw.
Początkowo program był skierowany do wąskiej grupy ludzi – głównie dzieci ambasadorów oraz mobilnych urzędników. Ujednolicony tok nauczania miał motywować uczniów do otwarcia się na inne kultury, poszerzać horyzonty myślowe i pozwolić im spojrzeć na problemy z odmiennych punktów widzenia. To całościowa edukacja i wykreowanie człowieka na miarę jednoczącego się świata XXI wieku, (...) promowanie wzajemnego zrozumienia między narodami, a także ułatwienie uczniom geograficznej i kulturowej mobilności bez względu na przynależność narodową czy państwową – deklarowali.
W polskich szkołach program IB (International Baccalaureate Diploma Programme) pojawił się po raz pierwszy w 1993 r. Początkowo był realizowany, na zasadach eksperymentu, w dwóch liceach ogólnokształcących. W następnych latach do programu przystępowały kolejne szkoły.
Studia za granicą – jak się do nich przygotować?
Najlepszym przygotowaniem do studiów za granicą jest dwuletni program matury międzynarodowej. – Dla uniwersytetów w Europie ważna jest korelacja pomiędzy zdawanymi przedmiotami szkolnymi, a wybranym kierunkiem. Dla uczelni amerykańskich bardzo ważny jest sport, osobowość, ale również wyniki egzaminów i średnia ocen z przedmiotów szkolnych – mówi Patrycja Górska, współzałożycielka The Swan School – popołudniowej szkoły przeznaczonej dla uczniów przygotowujących się do matury międzynarodowej, których celem są studia na najlepszych uczelniach świata. – Elementem łączącym jest list motywacyjny, którego struktura jest odmienna.
Decyzję o nauce w dwuletnim programie matury międzynarodowej trzeba podjąć już pod koniec
7-8 klasy szkoły podstawowej, planując tym samym przygotowanie do egzaminów wstępnych, które są obowiązkowe. Kartą przetargową w dostaniu się do liceum z programem matury międzynarodowej jest tytuł laureata w olimpiadzie lub konkursie kuratoryjnym w ramach przedmiotów szkolnych.
Nauka w programie
Najważniejszą cechą programu jest możliwość jego dopasowania do ucznia – każdy ma indywidualny plan. Wymogiem jest wybranie po jednym z każdej z sześciu grup, na poziomie rozszerzonym (HL – High Level) lub podstawowym (SL – Standard Level): Language A (język ojczysty), Language B (język obcy), Individuals and societies (geografia oraz historia), Experimental Sciences (przedmioty eksperymentalne, takie jak biologia, chemia, fizyka), Mathematics (matematyka), Arts (przedmioty artystyczne, takie jak teatr i muzyka).
Program matury międzynarodowej składa się zasadniczo z pięciu części:
- CAS (Creativity, Action, Service). Creativity odnosi się do sztuki, wrażliwości artystycznej i kreatywnego myślenia. Action związane jest z aktywnością fizyczną i zdrowym stylem życia. Natomiast Service nakierowuje na pracę dobroczynną i społeczną. W jego ramach każdy uczeń realizuje projekt CAS i jest zobowiązany zrealizować po 50 godzin w każdej z gałęzi CAS.
- EE (Extended Essay) to pisemna praca badawcza na wybrany przez ucznia temat. Powinna zawierać około 400 słów. W jej ramach uczeń zgłębia i opisuje interesujące go zagadnienie związane z jednym z przedmiotów, które wybrał spośród sześciu grup, lub takie, które ma charakter interdyscyplinarny. W celu napisania Extended Essay uczeń prowadzi własne badania, a proces tworzenia opiera się na współpracy z nauczycielem nadzorującym pracę.
- TOK (Theory of Knowledge) to kurs mający na celu przybliżenie uczniom wiedzy i tego, jak to się dzieje, że wiemy to, co wiemy. Fundamentalnym pytaniem, które wyznacza tok zajęć, jest: Skąd to wiemy?, a kurs odnosi się zawsze do przedmiotów, które dobrał uczeń w ramach programu.
- Internal Assessment to prace uczniów, oceniane w szkole oraz moderowane przez zewnętrznych oceniających.
- External Assessment to egzaminy odbywające się w maju, matura IB przewiduje egzaminy pisemne ze wszystkich sześciu przedmiotów wybranych przez ucznia oraz egzaminy ustne z każdego podjętego języka – łącznie z językiem ojczystym.
Czy warto?
Z roku na rok coraz większa jest świadomość młodzieży w zakresie możliwości studiów za granicą, co skutkuje większą liczbą uczniów w The Swan School. – Przeszliśmy wraz z uczniami z centrum korepetycyjnego w szkołę popołudniową, w której uczniowie rozwijają swoje talenty, kompetencje nie tylko merytoryczne, ale także osobowościowe. Czyli zmieniają się z nieopierzonych łabędzi, w łabędzie z jasno określonym celem edukacyjnym, stąd nazwa naszej szkoły – wyjaśnia Patrycja Górska.
Potwierdzeniem większego zainteresowania studiami za granicą są choćby statystyki z Uniwersytetu Oksfordzkiego, gdzie w 2014 r. zaczęły studia 23 osoby z Polski a już w 2017 r. prawie dwa razy więcej, bo aż 43. – Po powrocie do kraju absolwenci otrzymują od razu nawet kilkadziesiąt propozycji pracy w zawodzie. Tak naprawdę to praca szuka danego absolwenta, a nie absolwent szuka pracy. Trudnością okazuje się jedynie podjęcie decyzji, którą ofertę pracy przyjąć. Ten fakt jest ogromnie budujący i motywujący dla przyszłych studentów uczelni zagranicznych – dodaje.
Matura międzynarodowa daje przyszłemu studentowi płynne przejście z systemu licealnego do systemu akademickiego. Wartościami dodanymi są niewątpliwie wzrost kompetencji językowych, rozumienie zagadnień teoretycznych i umiejętność stosowania ich w praktyce. Matura międzynarodowa to nie tylko szansa, by dostać się na studia na najlepsze uniwersytety, ale także okazja poznania ludzi o podobnych zainteresowaniach, a także bardzo ciekawe doświadczenie, które daje dużo większe możliwości na starcie w dorosłość.
KAMILA MAGDALENA WYSOCKA
O czym pamiętać, by jak najlepiej przygotować się do matury międzynarodowej?
Wskazówki Eksperta Patrycji Górskiej:
- Systematyczna praca oparta o sylabus programu Matury Międzynarodowej IB. Zaległości w klasie IB to największy wróg wysokich wyników.
- Tworzenie dobrych notatek pozwoli na sprawną powtórkę materiałów przed egzaminem maturalnym.
- Brak opóźnień i dotrzymywanie terminów przeciwdziała nawarstwianiu się prac pisemnych.