Kształcenie zdalne stanowi dla polskich uczelni wyzwanie. Przez ostatnie dwie dekady e-learning rozwijał się w szkolnictwie wyższym w stopniu umiarkowanym, w ostatnich latach wręcz słabo. Dlatego dla każdej szkoły wyższej ważną kwestią w zaistniałej sytuacji było przygotowanie i uruchomienie na nowo całej dydaktyki.
W przypadku SGH doświadczenia e-learningowe zbieramy od 20 lat: rozwijamy własną platformę e-sgh, prowadzimy blisko 50 pełnych przedmiotów zdalnych, a setki innych wspieranych jest wirtualnie. A mimo to przejście w jednej chwili z blisko 3000 zajęć na formę zdalną było dla nas dużym wyzwaniem.
Trudno o jeden wzór idealnego kształcenia na odległość. Niemniej jednak w typowym e-learningu możemy wyodrębnić proces tworzenia treści dydaktycznych z zastosowaniem odpowiednich standardów i późniejsze prowadzenie e-zajęć. W obliczu pandemii potrzebna była szybka reakcja z natychmiastowym efektem. Dlatego w przypadku dużej części zajęć konieczne stało się postawienie na formy synchroniczne, tj. organizację zajęć z wykorzystaniem wideokonferencji w czasie rzeczywistym, w terminach zgodnych z harmonogramem realizacji spotkań tradycyjnych na kampusie. Część nauczycieli, szczególnie tych, którzy prowadzili już typowe wykłady e-learningowe, wzbogaciła swoje zasoby o dodatkowe treści na naszej platformie. Natomiast osoby wchodzące dopiero teraz w świat wirtualnych zajęć zostały objęte wsparciem – zarówno szkoleniowym, jak i sprzętowym.
Do organizacji zajęć w formie wideokonferencji w czasie rzeczywistym zdecydowaliśmy się w SGH wykorzystać przede wszystkim Microsoft Teams. W tej aplikacji zostało uruchomionych około 2000 grup zajęciowych. Większość takich zajęć nauczyciele prowadzą z domu. Pod opieką mamy jednak również kilkunastu nauczycieli, którzy chcieli realizować zajęcia zdalne w czasie rzeczywistym, ale na kampusie, z asystą techniczną.
Co do najbliższej przyszłości kształcenia akademickiego: jeżeli zostaną utrzymane obostrzenia w organizacji spotkań na kampusie, największym wyzwaniem dla uczelni będzie przeprowadzenie sesji egzaminacyjnej. Każda szkoła wyższa powinna przygotować się do ustalenia alternatywnych form rozliczenia pracy studentów i sprawdzenia efektów kształcenia.
Natomiast, jeśli chodzi o dalszą perspektywę: nowe okoliczności stanowią ogromną szansę na oswojenie technologii w dydaktyce akademickiej i upowszechnienie nowoczesnych form kształcenia. Zostaną one z nami na stałe, również gdy wrócimy na kampus.
dr Marcin Dąbrowski jest kanclerzem Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, dyrektorem zarządzającym Fundacji Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych, w latach 2006-2018 pełnił funkcję prezesa Stowarzyszenia E-learningu Akademickiego.