fot. SWPS
Nie żyje Profesor Jan Strelau, wybitny polski psycholog międzynarodowej renomy i wybitny naukowiec. Miał 89 lat. Był niekwestionowanym autorytetem w swojej dziedzinie; niezwykle pracowitym i rzetelnym badaczem, dla którego nauka była wszystkim; wspaniałym nauczycielem akademickim, który wykształcił całe pokolenia psychologów i badaczy; wyjątkowym człowiekiem, który traktował ludzi z niespotykanym szacunkiem i uwagą.
Profesor Jan Strelau był wybitną postacią światowej psychologii różnic indywidualnych oraz twórcą oryginalnej koncepcji temperamentu, znanej pod nazwą regulacyjnej teorii temperamentu (RTT). W trakcie swej ponad 50. letniej pracy naukowej opublikował blisko 300 prac naukowych, w tym ponad 20 monografii wydanych w najlepszych wydawnictwach krajowych i zagranicznych. Jego prace były inspiracją dla międzynarodowego środowiska psychologicznego, a dzięki nim polska myśl psychologiczna znalazła trwałe miejsce w światowym dorobku naukowym.
Otrzymał wiele nagród, m.in. Nagrodę Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (zwanej polskim Noblem), Nagrodę Towarzystwa Maxa Plancka, Nagrodę Fundacji im. Aleksandra von Humboldta, nagrodą towarzystwa The European Association of Personality Psychology w 2012 r. za całokształt osiągnięć naukowych. Został wyróżniony doktoratami honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego w 1996 r., Państwowego Uniwersytetu Nauk Humanistycznych w Moskwie w 1998 r., Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w 2006 r., Uniwersytetu SWPS w 2016 r. oraz odnowieniem doktoratu na macierzystej uczelni – Uniwersytecie Warszawskim w 2013.
- Tak niezwykły dorobek to rezultat nieprzeciętnej pracowitości, świetnej organizacji, systematyczności, silnej koncentracji na zadaniach oraz umiejętności gromadzenia wokół siebie zdolnych naukowców, również mocno skupionych na osiąganiu zamierzonych celów – mówił w laudacji podczas nadania prof. Strelauowi doktora honoris causa Uniwersytetu SWPS prof. Andrzej Eliasz, jeden z pierwszych uczniów profesora Strelaua i jego przyjaciel.– Profesor przez wiele lat kończył codzienny cykl pracy naukowej wtedy, gdy inni dopiero rozpoczynali dzień. Wczesnoranna, codzienna, podkreślam codzienna, praca naukowa była narzuconym sobie rygorem, od którego nie było odstępstw. Nie byłoby możliwe, gdyby nie wyjątkowe cechy charakteru profesora, dzięki którym był w stanie zwalczać przeciwności losu pojawiające się na każdym etapie jego życia, nie tracąc przy tym pogody ducha i życzliwości wobec innych.
Od 1957 roku był pracownikiem Uniwersytetu Warszawskiego, na którym w 1979 r. założył i kierował Zakładem, później przekształconym w Katedrę Psychologii Różnic Indywidualnych. Ufundował ze środków indywidualnej nagrody New Europe Prize 1997 Interdyscyplinarne Centrum Genetyki Zachowania, którym kierował w latach 1998-2001. Po przejściu na emeryturę w 2001 r. związał się z Uniwersytetem Humanistycznospołecznym SWPS, na którym pełnił m.in. funkcję Prorektora nauki i współpracy międzynarodowej. W latach 2003-2006 był wiceprezesem Polskiej Akademii Nauk.
Był członkiem Polskiego Towarzystwa Psychologicznego od 1958 r., w latach 1964-1967 pełnił funkcję Sekretarza Generalnego PTP, a w latach 1967-1976 był członkiem Prezydium i członkiem Zarządu Głównego oraz od 2000 r. – Członkiem Honorowym PTP. Był także członkiem, w tym członkiem założycielem i przewodniczącym wielu towarzystw międzynarodowych, takich jak International Society for the Study of Individual Differences czy European Association of Personality Psychology, a w Międzynarodowej Unii Nauk Psychologicznych (International Union of Psychological Science) w latach 1992-1996 był członkiem prezydium oraz vice-przewodniczącym (1996-2000). W latach 1986-1991 był członkiem korespondentem, a od roku 1991 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk.