Architekt krajobrazu, to nie tylko zawód, to pewien „stan ducha”, filozofia życia w zgodzie z otaczającą naturą. To zawód, który zmienia sposób patrzenia na świat, to ciekawość życia, wrażliwość i troska.

Architekt krajobrazu otrzymuje interdyscyplinarne wykształcenie, w którym ważne są umiejętności i wiedza z zakresu nauk przyrodniczych – to z żywymi organizmami w połączeniu z formami ukształtowania terenu będzie miał do czynienia w pracy zawodowej. Ważna jest również znajomość materiałów i procesów architektoniczno-budowlanych, z którymi, a czasem bez których, obiekty architektury krajobrazu nie mogą istnieć.

Podobnie, architekt krajobrazu musi znać zasady tworzenia kompozycji przestrzennych, historię sztuki (w tym szczególnie sztuki ogrodowej), prezentować otwartą postawę poznawczą wobec krajobrazu, widzieć w nim piękno, rozumieć przyczyny przemian, którym podlegał – tego m.in. uczą się studenci w trakcie studiów. Dlatego studia na tym kierunku podejmują osoby, które interesują się światem przyrody, dla których fascynującym jest poznawanie zasad funkcjonowania człowieka w przestrzeni publicznej, którzy chcą rozwijać swoje twórcze predyspozycje, poznać lub doskonalić różne metody wizualizacji, przekazu i zapisu swoich idei projektowych (szkice, rysunek odręczny, techniki cyfrowe).

Studenci kierunku architektura krajobrazu w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie – najlepszego kierunku w rankingu Perspektyw w Polsce - na zajęciach dydaktycznych odpowiednio wcześnie konfrontują swoje siły i predyspozycje z procesem projektowania. Część swoich koncepcji mogą zrealizować - tak powstają na terenie ogrodu ursynowskiego kampusu niewielkie „ogródki eksperymentalno-studialne”.

Aby w procesie projektowym nie zabrakło postaw twórczych - sztuki i artystycznej kreacji, „sprawdzone rozwiązania” zastępujemy umiejętnością czerpania inspiracji z krajobrazu, naśladowania i uwypuklania zachodzących w nim procesów.

Jednak architekt krajobrazu, to nie tylko projektant, mający na względzie estetykę danego miejsca, to również baczny obserwator widzący nie tylko to – co „tu i teraz”, ale również przewidujący konsekwencje podejmowanych działań i ingerencji w krajobraz. Architekt krajobrazu współuczestniczy w planowaniu i ochronie krajobrazu, a także w zarządzaniu przestrzenią. Buduje i dba o otoczenie by nie zabrakło nam kontaktu z przyrodą, której jesteśmy częścią, i bez której nasze życie byłoby ułomne.

Architekt krajobrazu to również zawód wymagający wiedzy z zakresu psychologii środowiskowej. Projektowanie w oparciu o rozpoznanie nie tylko wartości miejsca, ale i stylu życia ludzi, gdzie ogród traktuje się jako efekt tego procesu, pozwala zachować zarówno wartości zastane, jak i „nadbudować” krajobraz o nową wartością dodaną. Zarówno twórca – architekt krajobrazu, jak i odbiorca – mieszkaniec znajdą tu swoje miejsce, ponieważ wspólnie uczestniczą w procesie budowania, doświadczania i bycia w krajobrazie. Architekt krajobrazu bywa więc „asystentem” mieszkańców, pomagając im urzeczywistnić swoje wizje i spełnić potrzeby wobec przestrzeni, w której toczy się ich codzienne życie – na przykład pomagając przygotować projekty do programów takich jak budżet obywatelski i inicjatywa lokalna.

Dawne metody projektowe były nakierowane przede wszystkim na efektywność, funkcjonalność i jakość estetyczną. Teraz projektowanie poszerzyło się o inne nurtujące kwestie wynikające choćby ze zwrócenia uwagi twórców na problemy społeczne i ekonomiczne, z którymi borykają się współczesne społeczności i krajobrazy – środowiska ich zamieszkania. Powszechny jeszcze kilkadziesiąt lat temu względnie jednolity model życia, zastąpiony został przez mozaikę postaw, zachowań, sposobów działania, realizacji celów, etc. Stąd wielość rozwiązań projektów studenckich. Nie ma dwóch takich samych miejsc i nie ma dwóch takich samych projektów, nawet w obrębie jednego miejsca.

Natura, którą się zajmujemy może być bardziej lub mniej „uporządkowana” ręką ludzką, może nią być np. ogród przydomowy, rozległa rezydencja, park, zespół mieszkaniowy, szlak turystyczny, system terenów zieleni miasta albo gminy. A zatem miejsca wraz z ich historią – zapisem wydarzeń, tradycji i kultury, gdzie obok ludzi bytują także zwierzęta, o których należy pamiętać, dbać o zachowanie ich przestrzeni życiowych, zbiorowisk i siedlisk – to też jest nasza rola. Znając zasady funkcjonowania oraz procesy, którym podlegają krajobrazy – dbać o zachowanie ich wartości i przeciwdziałać degradacji.

Niezależnie od miejsca i skali – zasięgu działań, architekt krajobrazu stosuje rozwiązania odpowiadające na nowe „wyzwania” i kryzysy – ochronę zasobów naturalnych, zachowanie bioróżnorodności, retencję wód, zmiany klimatyczne, itp. Możliwości zawodowej aktywności architekta krajobrazu są szerokie – służby ochrony przyrody, zabytków, pracownie projektowe, administracja państwowa i samorządowa, firmy wykonawcze – zakładające tereny zieleni i je utrzymujące – to tylko kilka propozycji. Studiowanie architektury krajobrazu uczy kreatywnego i otwartego spojrzenia na rynek zawodowy.

Studia na kierunku architektura krajobrazu w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie pozwalają na zdobycie umiejętności projektowania i urządzania przestrzeni publicznej oraz prywatnej, projektowania, planowania, i ochrony krajobrazu, a także zarządzania przestrzenią.

W programie studiów mieszczą się między innymi zajęcia projektowania obiektów architektury krajobrazu, rysunek i rzeźba, roślinoznawstwo, ekologia, historia sztuki i sztuki ogrodowej, budowa i pielęgnowanie obiektów architektury krajobrazu.

Na studiach II stopnia problematyka treści programowych jest rozszerzona o planowanie przestrzenne, projektowanie krajobrazu miasta i obszarów wiejskich, ochronę krajobrazu, inżynieria krajobrazu, metodologia badań naukowych, techniki cyfrowe pomocne w projektowaniu i budowaniu obiektów architektury krajobrazu, socjologia i psychologia środowiskowa.

Studenci mogą podjąć specjalizację w zakresie następujących zagadnień:

• projektowanie krajobrazu,
• sztuka ogrodu i krajobrazu,
• urządzanie i pielęgnowanie krajobrazu.

Absolwenci mogą podejmować pracę m. in. w:

• firmach opracowujących projekty zagospodarowania przestrzeni, projekty obiektów architektury krajobrazu (parków, ogrodów, zieleńców i innych przestrzeni prywatnych i publicznych), projekty urbanistyczne i ruralistyczne
• firmach realizujących i pielęgnujących obiekty architektury krajobrazu,
• administracji rządowej i samorządowej
• firmach opracowujących strategie, studia i projekty planów zagospodarowania przestrzennego,
• zarządach parków narodowych i krajobrazowych,
• instytutach naukowo-badawczych i ośrodkach badawczo-rozwojowych.

dr hab. inż. arch. krajobrazu Beata Gawryszewska
dr hab. inż. arch. krajobrazu Joanna Dudek-Klimiuk