REKLAMA


REKLAMA


W roku akademickim 2019/20 studiowało w Polsce 82 194 studentów zagranicznych ze 179 krajów, czyli o 3935 więcej niż rok wcześniej (wzrost o 5%). Trend wzrostowy utrzymuje się od 2005 roku, czyli od uruchomienia przez KRASP i Fundację Edukacyjną Perspektywy programu „Study in Poland”.

Większość obcokrajowców studiuje w języku polskim (66%) lub angielskim (32,5%). Obcokrajowcy stanowią obecnie 6,83% ogółu studentów w naszym kraju (rok wcześniej było ich 6,37%, a dwanaście lat wcześniej zaledwie 0,82%. Wzrost współczynnika umiędzynarodowienia wynika również z tego, iż wzrasta liczba obcokrajowców, ale jednocześnie spada ogólna liczba studentów w Polsce. W roku akademickim 2019/20 było ich łącznie 1 203 998 osób – ponad 26 tys. mniej niż w poprzednim roku.

Skąd przyjechali

Dominującą grupę obcokrajowców stanowią u nas studenci z Ukrainy i Białorusi. W roku akademickim 2019/20 naukę w Polsce pobierało 39 017 Ukraińców oraz 8373 Białorusinów. Zauważyć należy, że po raz kolejny z rzędu wzrosła liczba studentów z Białorusi, natomiast po raz pierwszy nieznacznie spadła liczba studentów z Ukrainy. Największe znaczenie dla studentów z tych krajów ma szeroka oferta kierunków studiów, a także poziom nauczania. Nie bez znaczenia jest też bliskie sąsiedztwo oraz przynależność Polski do UE.

Wysoka jakość kształcenia to kryterium istotne również dla przedstawicieli innych nacji studiujących w Polsce. Wśród nich są Indusi, którzy zajmują trzecią pozycję pod względem liczby obcokrajowców studiujących w Polsce (3388).

Kolejne kraje spoza Unii Europejskiej, z których przyjeżdża do nas najwięcej studentów na płatne studia to: Turcja (2203), Chiny (1492), Kazachstan (1320), Rosja (1320), Azerbejdżan (1256), Uzbekistan (1032) i Tajwan (1007).

Powyżej 1000. osób przyjeżdża do nas na studia również z kilku krajów UE (z takim statusem odpłatności, jaki odnosi się do osób z Polski studiujących w tych krajach), są wśród nich także duże grupy studentów z wymian w ramach Erasmusa. Są to następujące kraje: Hiszpania (2260 osób), Niemcy (1493), Norwegia (1423) i Czechy (1105).

Perspektywy są na wschodzie

Wolniej niż kilka lat temu zakładano, ale za to systematycznie, wzrasta liczba studentów z Chin. Obecnie w Polsce studiuje ich 1492, czyli o 233 więcej niż w poprzednim roku. Szybko za to rośnie liczba studentów z Kazachstanu - w roku akademickim 2019/20 kształciło się w Polsce 1320 studentów z tego kraju (rok wcześniej 1024). W roku akademickim 2019/20 aż o 66% (z 756 do 1256) wzrosła liczba studentów z Azerbejdżanu; warto przypomnieć, że w roku 2016/17 na polskich uczelniach studiowało tylko 281 studentów z tego kraju. Imponująco rośnie również liczba studentów z Uzbekistanu. W roku 2019/20 było ich 1032, to znaczy o połowę więcej (565 osób) niż rok wcześniej!

Kontekst światowy

Na świecie poza granicami swojego kraju uczy się ponad 5,6 milionów studentów, dwukrotnie więcej niż w 2005 roku. Najwięcej obcokrajowców studiuje w krajach OECD, przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Australii i Kanadzie.

Mimo spektakularnego wzrostu w ostatnich latach, w Polsce wciąż uczy się procentowo mniej studentów niż w najbardziej rozwiniętych krajach OECD, czy nawet w Chinach. Więcej studentów zagranicznych studiuje także u naszych sąsiadów: w Czechach, na Węgrzech, Słowacji, czy Litwie. Polska pozostaje wciąż jednym z najmniej umiędzynarodowionych krajów Unii Europejskiej i OECD.

Na jakich studiach można ich spotkać?

Jak wiemy, aż połowę wszystkich studentów obcokrajowców w roku 2019 stanowili Ukraińcy, kolejne 11% zaś – Białorusini. Taka dominacja tych dwóch nacji jest cechą charakterystyczną sektora szkolnictwa wyższego w Polsce, niezmienną na przestrzeni wielu lat. Jednak warto zwrócić uwagę na różnice w strukturze państw pochodzenia studentów w zależności od stopnia kształcenia.

W przypadku studiów I stopnia Ukraińcy i Białorusini stanowią ponad 71,5% wszystkich cudzoziemców, zatem homogeniczna struktura państw pochodzenia studentów jest tu najsilniej widoczna. W grupie państw, z których pochodzi co najmniej dwa procent wszystkich studiujących cudzoziemców, na tym poziomie kształcenia, znajdują się także Indie, Turcja, i Kazachstan.

Na studiach II stopnia zróżnicowanie państw pochodzenia jest większe. Nadal na pierwszym miejscu znajduje się Ukraina (47,5%), natomiast na drugim miejscu plasują się Indie (10%), a dopiero na trzecim Białoruś. Ważną grupę stanowią również studenci z Azerbejdżanu, Turcji oraz Chin.

Dużym zainteresowaniem wśród studentów pochodzących z państw OECD cieszą się natomiast jednolite studia magisterskie. To na nich kształcenie podejmują najczęściej, oprócz Ukraińców (22%), także Norwegowie (11%), Niemcy (9%), Tajwańczycy (8%), Szwedzi (7%), Białorusini (5%), Amerykanie (4%), osoby pochodzące z Arabii Saudyjskiej (4%), Indii (3%) oraz Irlandii (3%).

W ramach jednolitych studiów magisterskich największą popularnością cieszą się wśród cudzoziemców kierunki lekarskie.

Doktoranci z zagranicy

Podobnie zróżnicowana jest struktura państw pochodzenia doktorantów. Na studiach doktoranckich kształcą się m.in. studenci z Ukrainy (22%), Indii (12%), Białorusi (6%), Chin (5%), Włoch (5%) czy Iranu (4%).

Na podstawie nowych przepisów, w roku akademickim 2019/2020 dotychczasowe studia doktoranckie (studia trzeciego stopnia) zastąpiono kształceniem w szkołach doktorskich. Ta nowa formuła przyciągnęła znaczącą grupę doktorantów zagranicznych, co przełożyło się na ośmioprocentowy wskaźnik umiędzynarodowienia studiów tego typu.

W jakim języku studiują

Cudzoziemcy odbywający w Polsce studia I i II stopnia lub studia jednolite magisterskie najczęściej wybierają ofertę kierunków polskojęzycznych (66%). Jednak nieco ponad jedna trzecia z nich kształci się na kierunkach prowadzonych w języku obcym, w tym zdecydowanie najczęściej – w języku angielskim (32,5%).

Wśród studentów kierunków lekarskich prowadzonych w języku obcym aż 86% studentów pochodzi z zagranicy. Relatywnie często cudzoziemcy studiują również w języku obcym kierunki z obszaru „biznes, administracja i prawo”, będącym jednym z najpopularniejszych obszarów kształcenia studentów zagranicznych, podejmujących kształcenie w państwach OECD.

Umiędzynarodowienie kadry

Ważnym obszarem umiędzynarodowiania uczelni jest przyciąganie wysoko wykwalifikowanej kadry naukowej z zagranicy. Zatrudnianie cudzoziemców może korzystnie wpłynąć na kształcenie oraz jakość badań naukowych prowadzonych na uczelniach poprzez wymianę wiedzy i doświadczeń. Wskaźnik umiędzynarodowienia nauczycieli akademickich wyniósł w 2019 roku 2,4%.

Niemal 30% wszystkich nauczycieli zagranicznych stanowili Ukraińcy. Wśród zagranicznych nauczycieli akademickich znajdują się także osoby pochodzące z Niemiec (6%), Włoch (5%) i Słowacji (4%), Białorusi (4%), Wielkiej Brytanii (4%), Rosji (4%), Czech (3%), Hiszpanii (3%) oraz Indii (3%).

Najwięcej cudzoziemców zatrudniały na stanowisku nauczyciela akademickiego Uniwersytet Warszawski (223 osoby), a w następnej kolejności Uniwersytet Jagielloński (166 osób) oraz Uniwersytet im. Adama Mickiewicza (152 osoby). Te trzy uczelnie publiczne odpowiadały łącznie za 23% zatrudnienia kadry zagranicznej w Polsce w 2019 roku. Na kolejnych pozycjach rankingu znajdują się również głównie uczelnie publiczne.

Wpływ COVID-19

Analitycy szkolnictwa wyższego zwracają uwagę, że międzynarodowa mobilność studentów może się zmniejszyć z powodu pandemii - formalnie ogłoszonej w marcu 2020 roku. Ograniczenia w podróżowaniu i przejście na naukę online mogą rodzić pytania na temat wartości uzyskania dyplomu za granicą. Wiele zależy od tego, jak dane państwo poradziło sobie w organizowaniu nauki przez studentów, którzy pozostali w kraju studiów oraz tych, którzy wrócili do swoich ojczystych krajów.

Trudno już teraz przewidzieć wpływ pandemii na międzynarodową wymianę studentów, jednak zmiany te mogą mieć poważne konsekwencje dla międzynarodowej mobilności studentów w najbliższych latach. Będzie to tematem debaty podczas konferencji „Studenci zagraniczni w Polsce 2021”, która odbędzie się 26-27 kwietnia we Wrocławiu.

Dwa raporty

Wszystkie dane są przedstawione wg stanu na 31 grudnia 2019 roku. Pochodzą one z dwóch raportów:

  • Raportu Studenci zagraniczni w Polsce 2020 – przygotowanego przez zespół pod kierunkiem dr Bianki Siwińskiej, dyrektor zarządzającej Fundacji Edukacyjnej „Perspektywy” - w ramach prowadzonego wspólnie z KRASP programu „Study in Poland”. Źródło danych: GUS i źródła zagraniczne.
  • Opracowania Ośrodka Przetwarzania Informacji - Państwowego Instytutu Badawczego pt. „Struktura pochodzenia i języki kształcenia cudzoziemców na uczelniach w Polsce” przygotowanego we współpracy z Perspektywami przez dr Aldonę Tomczyńską, Adama Müllera oraz Konrada Zwierowicza z Laboratorium Baz Danych i Systemów Analityki Biznesowej OPI PIB. Źródło danych: POL-on.

Już teraz mamy zaszczyt poinformować, że OPI i Perspektywy podczas kwietniowej konferencji „Studenci zagraniczni w Polsce 2021”, przedstawią wspólny raport o kluczowych aspektach umiędzynarodowienia - według stanu na 31 grudnia 2020. Serdecznie zapraszamy!

Dr Bianka Siwińska
Dr Aldona Tomczyńska

Uwaga: Osoby zainteresowane otrzymaniem (nieodpłatnie) dostępu do pełnych wersji elektronicznych tych raportów prosimy o kontakt: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

© 2022 Perspektywy.pl   O nas | Polityka Prywatności | Znak jakości | Reklama | Kontakt!!!