Narodowe Centrum Nauki ogłosiło wyniki konkursów OPUS 20 + LAP, SONATA 16 i PRELUDIUM BIS 2. Naukowcy otrzymają niemal 668 mln zł na realizację badań podstawowych. 

– To są być może najlepiej zainwestowane pieniądze w polską naukę, na badania na najwyższym poziomie, przyznawane w najbardziej konkurencyjnym systemie, jaki w naszym kraju istnieje. Bardzo duża część tych środków trafia do młodych ludzi, którzy dzięki dofinansowaniu mają możliwość atrakcyjnej pracy w nauce – mówi prof. Zbigniew Błocki, dyrektor Narodowego Centrum Nauki. NCN rozstrzygnęło właśnie wyniki kolejnych edycji konkursów OPUS + LAP, SONATA oraz PRELUDIUM BIS. Na listach rankingowych znalazło się 638 projektów o łącznej wartości niemal 668 mln zł.

Konkurs OPUS + LAP jest skierowany do naukowców na wszystkich etapach kariery. Do NCN wpłynęły aż 2122 wnioski na łączną kwotę ponad 2,3 mld zł. W dwudziestej edycji konkursu badacze mogli wnioskować o finansowanie projektów realizowanych bez udziału partnerów zagranicznych, projektów prowadzonych we współpracy międzynarodowej dwustronnej lub wielostronnej (w tym w ramach współpracy LAP – Lead Agency Procedure), a także projektów wymagających wykorzystania wielkich, międzynarodowych urządzeń badawczych. Po przeprowadzeniu procesu oceny formalnej i merytorycznej eksperci zakwalifikowali do finansowania 342 projekty o wartości ponad 449 mln zł, w tym 79 wniosków złożonych w procedurze agencji wiodącej (LAP), które czekają na akceptację ze strony instytucji partnerskich. Listy rankingowe dotyczące wniosków LAP będą sukcesywnie uzupełnianie.

Program SONATA ma na celu wsparcie osób rozpoczynających karierę naukową w prowadzeniu innowacyjnych badań o charakterze podstawowym z wykorzystaniem nowoczesnej aparatury lub oryginalnego rozwiązania metodologicznego. Adresatami konkursu są badacze ze stopniem naukowym doktora, uzyskanym od 2 do 7 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem. W szesnastej edycji programu naukowcy złożyli 1123 wnioski, których łączna kwota wyniosła ponad 891 mln zł. Ostatecznie finansowanie o wartości niemal 161 mln zł otrzymało 180 projektów.

O finansowanie w konkursie PRELUDIUM BIS mogą się starać podmioty prowadzące szkoły doktorskie. Celem programu jest wsparcie kształcenia doktorantów poprzez finansowanie projektów badawczych realizowanych przez młodych badaczy w ramach przygotowywanych przez nich rozpraw doktorskich. Laureaci konkursu są także zobowiązani do odbycia trwającego od 3 do 6 miesięcy zagranicznego stażu badawczego finansowanego przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej (NAWA). W ramach drugiej edycji PRELUDIUM BIS o przyznanie środków w kwocie prawie 139 mln zł starało się 282 rozpoczynających karierę naukowców. Zgodnie z decyzją ekspertów granty o wartości prawie 58 mln zł otrzyma 116 wnioskodawców. 

Współczynnik sukcesu

W rozstrzygniętych właśnie konkursach NCN złożono ponad 3,5 tys. wniosków na łączną kwotę prawie 3,4 mld zł. Finansowanie przyznano 638 projektom o łącznej wartości niemal 668 mln zł.

Współczynnik sukcesu w tej edycji konkursów wyniósł zatem ponad 18%. Zdaniem dyrektora powinien on wynosić około 25%. W konkursach organizowanych przez NCN był na tym poziomie dwa lata temu. – Coraz częściej musimy odrzucać projekty, które naszym zdaniem, a przede wszystkim zdaniem naszych ekspertów, głównie międzynarodowych, zasługują na finansowanie – mówi prof. Zbigniew Błocki.

Największym problemem w funkcjonowaniu NCN jest niewystarczający budżet agencji. – Od trzech lat jest on stały na finansowanie grantów, a ponieważ wniosków jest trochę więcej i oczekiwania wnioskujących rosną – finansujemy nowe elementy, jak zatrudnienia typu post-doc, stypendia doktoranckie, stąd taki współczynnik sukcesu.

– Mamy pewne zapowiedzi z ministerstwa, że w niewielkim stopniu nasz budżet może wzrosnąć w tym roku, ale najważniejsza dla nas jest decyzja o jego systematycznym zwiększaniu w najbliższych latach. Finansowanie najlepszych projektów naukowych to najlepsza inwestycja dla kraju – dodaje dyrektor.

Uczelnie i grupy nauk

W rozstrzygniętych dzisiaj konkursach najwięcej, aż 1299 wniosków nadesłano w grupie nauk ścisłych i technicznych. Wsparcie finansowe o łącznej wysokości prawie 252 mln zł przyznano 246 projektom. W grupie nauk o życiu zgłoszonych zostało 1210 wniosków, spośród których do finansowania zakwalifikowano 232 o wartości prawie 319 mln zł. W naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce do NCN wpłynęło 1018 wniosków, z czego finansowanie w wysokości ponad 97 mln zł otrzymało 160 z nich.

Najwięcej grantów będzie realizowanych na uniwersytetach: Warszawskim (64), Jagiellońskim (62), Adama Mickiewicza w Poznaniu (43), Wrocławskim (25) i Mikołaja Kopernika w Toruniu (21).

Listy rankingowe zwycięskich projektów zostały opublikowane na stronie NCN.