21 uczelni badawczych, stanowiących tzw. Gildię, wezwało do utworzenia funkcji Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w celu obrony wolności akademickiej. „W czasach, gdy odkrycia naukowe są kwestionowane, zniekształcane i podważane przez wpływowe instytucje zaprzeczające dowodom i faktom, wolność akademicka ma kluczowe znaczenie” - czytamy w oświadczeniu.

Jan Palmowski, sekretarz generalny Gildii argumentuje:  - Wolność akademicka nie jest luksusem, na który badacze mogą sobie pozwolić. Jest niezbędna do odkryć naukowych, żywotności wiedzy oraz edukacji naszych studentów. UE musi zrobić wszystko, co w jej mocy, aby chronić wolność akademicką.

W ostatnich latach aresztowanie pracowników akademickich, nałożenie ograniczeń, które usunęły Uniwersytet Środkowoeuropejski z Węgier i bezwzględne represje wobec studentów i pracowników uczelni zaangażowanych w prodemokratyczne protesty na Białorusi należą do najdobitniejszych przykładów ograniczania wolności akademickiej w Europie. Wyrażając swoje zaniepokojenie zagrożeniami, z jakimi nadal boryka się wolność akademicka, Gildia stwierdza: „UE musi być proaktywna w obronie wolności akademickiej, aby chronić europejskich naukowców w kraju i za granicą. Europejski Trybunał Sprawiedliwości odgrywa w tym kluczową rolę, ale my musimy iść dalej”. Zdaniem Gildii rzecznik zapewniłby szybką, bezstronną i skuteczną reakcję na naruszenia wolności akademickiej, opierając się na „Deklaracji z Bonn w sprawie wolności badań naukowych”.

Gildia kładzie nacisk na prawo badaczy do swobodnego definiowania pytań badawczych. „Wzywamy wszystkie rządy europejskie oraz Komisję do zapewnienia badaczom i nauczycielom swobody prowadzenia badań we wszystkich dziedzinach. Wszelkie próby rządów w danych krajach lub polityków mające na celu zakazanie, dyskryminację lub słowne nadużycie jakichkolwiek przedmiotów akademickich, dyscyplin, dziedzin badań lub instytucji muszą zostać skrytykowane i usankcjonowane” – czytamy w oświadczeniu. „W obronie wolności akademickiej kluczowe jest wzmocnienie autonomii instytucjonalnej uczelni. Uniwersytety muszą być bezpiecznymi przestrzeniami, które chronią różnorodność i integrację, zapewniając jednocześnie kluczowe miejsce dla otwartej debaty. Gildia apeluje, aby wszyscy zaangażowani w debatę akademicką byli chronieni przed mową nienawiści, przemocą, nękaniem i wszelkiego rodzaju dyskryminacją”.

Opr. MTA

Źródło: https://www.universityworldnews.com

17.06.2021