Ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2015 r. Międzynarodowy Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce przypada 11 lutego. Święto ma przypominać o potrzebie równego dostępu kobiet i mężczyzn do nauki, technologii, inżynierii, matematyki na całym świecie.
Przewaga mężczyzn w świecie nauki (zwłaszcza w dziedzinie STEM) i w branży nowoczesnych technologii to problem zauważalny na całym świecie. Według statystyk kobiety to tylko 30% naukowców całego świata i stanowią jedynie 3% laureatów Nagrody Nobla w naukach ścisłych.
By zatem przeciwdziałać zjawisku nierównowagi płci w najważniejszych dla rozwoju cywilizacyjnego dziedzinach i aby zwrócić uwagę na to, że proces nierównego dostępu dziewczyn i chłopców do edukacji i technologii zaczyna się już na wczesnym etapie życia i kształcenia, ustanowiono Międzynarodowy Dzień Kobiet i Dziewcząt w Nauce. W tym roku święto odbędzie się pod hasłem: „Innovate. Demonstrate. Elevate. Advance. Sustain. I.D.E.A.S. Bringing Everyone Forward to Sustainable and Equitable Development”. Podjęta zostanie dyskusja nad tym, w jaki sposób innowacje i nauka przyczyniają się do wdrażania Agendy 2030 oraz poszczególnych Celów Zrównoważonego Rozwoju.
Przesłanie z 2022 r.
António Guterres, Sekretarz Generalny ONZ w przesłaniu z 2022 r. mówił m.in.: „Dziś tylko co trzeci badacz naukowy i inżynieryjny na świecie to kobieta. Bariery strukturalne i społeczne uniemożliwiają kobietom i dziewczętom funkcjonowanie w świecie nauki. Pandemia COVID-19 jeszcze bardziej zwiększyła nierówność płci, począwszy od zamykania szkół po wzrost przemocy i większe obciążenie obowiązkami opiekuńczymi w domu. Ta nierówność pozbawia nasz świat ogromnych, niewykorzystanych talentów i innowacyjnych rozwiązań. Potrzebujemy kobiecej perspektywy, aby upewnić się, że badania naukowe i technologia są odpowiednie dla wszystkich. Możemy – i musimy – podjąć działania. Wdrożyć polityki, które wypełnią klasy dziewczętami studiującymi technologię, fizykę, inżynierię, matematykę. Przyznać środki ukierunkowane na zapewnienie kobietom możliwości rozwojowych i przewodzenia w laboratoriach, instytucjach badawczych i na uniwersytetach. Wykazać determinację, która położy kres dyskryminacji i stereotypom na temat kobiet w nauce. […] Uczyłem na studiach inżynierskich i z własnego doświadczenia wiem, że młode kobiety i mężczyźni są równie zdolni i równie zafascynowani nauką, pełni idei i gotowi do działań, aby świat poszedł naprzód. Musimy zapewnić kobietom takie same możliwości uczenia się i pracy na równych warunkach. […] W taki sposób kształtujmy sprawiedliwą i zrównoważoną przyszłość dla wszystkich”.
Polskie akcenty w obchodach światowych
W ramach święta główne obchody organizowane są w siedzibie ONZ w Nowym Jorku 10 lutego. Za koordynację odpowiada Royal Academy of Science International Trust (RASIT) wraz z gronem państw członkowskich ONZ. W tym roku należą do niego: Polska, Portugalia, Malta, Słowacja, Hiszpania, Liban, Rwanda, Chile i Filipiny.
Jeden z paneli – „Food Business & Industry Communities: Securing Sustainability” – jakie organizowane będą w Nowym Jorku, będzie moderowany przez Krzysztofa Szczerskiego, Ambasadora, Stałego Przedstawiciela Rzeczypospolitej Polskiej przy Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku, a Justyna Orłowska, pełnomocniczka prezesa Rady Ministrów ds. GovTech i Pełnomocniczka Ministra Edukacji i Nauki ds. Transformacji Cyfrowej, zabierze głos w formule online. W tym panelu wystąpi także inna Polka – prof. Aneta A. Ptaszyńska z UMCS.
Natomiast do innej dyskusji – na temat zrównoważonego transportu, „The Road to Sustainable Transport” – zaproszona została badaczka z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu prof. Maja Kiba-Janiak.
Więcej o głównych obchodach: www.womeninscienceday.org