REKLAMA


REKLAMA


fot. Dominika Hull-Bruska

Z wnioskiem o utworzenie od 1 września 2024 r. dwóch nowych Wydziałów na Uniwersytecie Wrocławskim: Wydziału Neofilologii oraz Wydziału Komunikacji Społecznej i Mediów zwrócił się do Rektora UWr dziekan Wydziału Filologicznego. Senat UWr 20 grudnia 2023 roku pozytywnie zaopiniował tę propozycję.

Kolejne kroki formalne przed nami. Zarządzenie Rektora o utworzeniu nowych Wydziałów w ramach struktury Uniwersytetu Wrocławskiego zostanie wydane na początku 2024 roku.

W wyniku wyodrębnienia się ze struktur obecnego Wydziału Filologicznego dwóch nowych Wydziałów: Wydziału Neofilologii i Wydziału Komunikacji Społecznej i Mediów powstaną trzy jednostki. Na UWr będzie zatem 12 wydziałów (obecnie jest 10).

Dziś na Wydziale Filologicznym funkcjonują cztery Rady Dyscyplin Naukowych: Literaturoznawstwa, Językoznawstwa, Polonistyki i Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach.

Wszystkie Wydziały utworzone po podziale spełniałyby więc warunek zapisany w Statucie UWr (utworzenie wydziału jest dopuszczalne jedynie w przypadku, gdy na wydziale będzie mogła funkcjonować co najmniej jedna rada dyscypliny naukowej wykonująca uprawnienia do nadawania stopnia doktora w co najmniej jednej dyscyplinie).

Podczas posiedzenia Senatu UWr 20 grudnia 2023 r. dziekan Wydziału Filologicznego prof. Arkadiusz Lewicki przedstawił senatorom genezę podziału oraz korzyści, jakie niesie za sobą utworzenie dwóch nowych wydziałów.

Rozmowy dotyczące podziału Wydziału Filologicznego toczyły się wśród pracowników WF już od kilkunastu lat, jednak żadna z licznych koncepcji nie została dotychczas zrealizowana. Ostatnia próba została podjęta w roku akademickim 2022/2023. W grudniu 2022 roku przeprowadzono pierwsze spotkanie, na które zaproszenie otrzymali wszyscy pracownicy Wydziału Filologicznego, na którym omówione zostały, wstępne koncepcje ewentualnego podziału. Przez kolejne miesiące trwał proces konsultacyjny, przeprowadzany przez różne grona, przede wszystkim przez kolegium dziekańsko-dyrektorskie.

W kwietniu 2023 roku przeprowadzona została ankieta pośród wszystkich pracowników Wydziału, podzielonych na dwie grupy: pracowników badawczo-dydaktycznych i pracowników administracyjnych. W grupie pracowników badawczo-dydaktycznych w ankiecie wzięło udział 70 proc. osób. 247 ankietowanych wypowiedziało się pozytywnie o pomyśle podziału, przeciwko wypowiedziało się 35 osób, 33 osoby wstrzymały się od głosu.

Wśród pracowników administracyjnych udział w ankiecie wzięło 69 proc. osób, wśród nich zaś 35 osoby wypowiedziały się za podziałem, 11 przeciwko, 11 wstrzymało się od głosu.

W kwietniu odbyło się kolejne spotkanie, na które ponownie zaproszeni zostali wszyscy pracownicy Wydziału Filologicznego.

Po tym spotkaniu dwa Instytuty: Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej oraz Instytutu Nauk o Informacji i Mediach wystąpiły do Rektora UWr z wnioskiem o utworzenie od 01.09.2024 r. Wydziału Komunikacji Społecznej i Mediów.

Sześć innych jednostek: Instytut Filologii Angielskiej, Instytut Filologii Romańskiej, Instytut Filologii Słowiańskiej, Instytut Studiów Klasycznych, Śródziemnomorskich i Orientalnych oraz Katedra Filologii Niderlandzkiej i Katedra Judaistyki, wystąpiły do Rektora UWr z wnioskiem o utworzenie Wydziału Neofilologii.

Dwa pozostałe Instytuty: Instytut Filologii Polskiej oraz Instytut Filologii Germańskiej wspólnie ustaliły, że chcą pozostać na Wydziale Filologicznym.

13 czerwca 2023 r. odbyło się nadzwyczajne posiedzenie Rady Wydziału Filologicznego, z udziałem Rektora UWr, na którym Rada Wydziału podjęła decyzję o poparciu obu wniosków.

Na najważniejszych Uniwersytetach w Polsce istnieją bardzo różne podziały administracyjne jednostek prowadzących badania w dyscyplinach przypisanych do Wydziału Filologicznego. Przykładowo na Uniwersytecie Warszawskim istnieją: Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii; Wydział Lingwistyki Stosowanej (Instytut Komunikacji Specjalistycznej i Interkulturowej, Instytut Lingwistyki Stosowanej, Katedra Rusycystyki, Katedra Białorutenistyki, Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej, Katedra Ukrainistyki); Wydział Neofilologii (Instytut Anglistyki, Instytut Germanistyki, Instytut Romanistyki, Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich, Katedra Italianistyki, Katedra Hungarystyki, Katedra Lingwistyki Formalnej); Wydział Orientalistyczny (Katedra Arabistyki i Islamistyki, Katedra Azji Południowej, Katedra Języków i Kultur Afryki, Katedra Japonistyki, Zakład Egiptologii, Zakład Hebraistyki, Zakład Iranistyki, Zakład Islamu Europejskiego, Zakład Koreanistyki, Zakład Sinologii, Zakład Turkologii i Ludów Azji Środkowej, Zakład Wschodu Starożytnego) oraz Wydział Polonistyki (Instytut Literatury Polskiej, Instytut Języka Polskiego, Instytut Polonistyki Stosowanej, Instytut Kultury Polskiej, Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej, Instytut Filologii Klasycznej, Katedra Językoznawstwa Ogólnego, Migowego i Bałtystyki).

Na Uniwersytecie Jagiellońskim funkcjonują: Wydział Filologiczny (Instytut Filologii Angielskiej, Instytut Filologii Germańskiej, Instytut Filologii Klasycznej, Instytut Filologii Romańskiej, Instytut Filologii Słowiańskiej, Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej, Instytut Językoznawstwa, Przekładoznawstwa i Hungarystyki oraz Instytut Orientalistyki); Wydział Polonistyki oraz Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej (Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej, Instytut Ekonomii, Finansów i Zarządzania, Instytut Studiów Informacyjnych, Instytut Kultury, Instytut Przedsiębiorczości, Instytut Psychologii Stosowanej, Instytut Spraw Publicznych, Instytut Sztuk Audiowizualnych, Katedra Systemów Informatycznych).

Na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu działają: Wydział Anglistyki (Wydział oferuje takie kierunki studiów, jak: filologia angielska, niderlandzka i angielsko-chińska; English Studies: Literature and Culture oraz English Linguistics: Theories, Interfaces, Technologies); Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej (Instytut Filologii Polskiej, Instytut Filologii Klasycznej, Instytut Filologii Słowiańskiej, Instytut Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych), Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa (Wydział prowadzi studia na pięciu kierunkach: politologii, stosunkach międzynarodowych, dziennikarstwie i komunikacji społecznej, bezpieczeństwie narodowym oraz zarządzaniu państwem); Wydział Neofilologii (Instytut Etnolingwistyki, Instytut Filologii Germańskiej, Instytut Filologii Romańskiej, Instytut Filologii Wschodniosłowiańskich, Instytut Lingwistyki Stosowanej, Instytut Orientalistyki, Katedra Metodologii Lingwistycznych, Katedra Skandynawistyki.

Wyraźnie więc widać, że każda z Uczelni samodzielnie kształtuje swoją strukturę i trudno znaleźć jakiś łączący je wspólny mianownik.

Wydział Filologiczny na Uniwersytecie jest zdecydowanie największym wydziałem na Uniwersytecie Wrocławskim. Studiuje na nim ponad 5,5 tysięca studentów (ok. 27 proc. wszystkich studentów UWr), zatrudnionych jest ponad 450 pracowników badawczo-dydaktycznych (25 proc. UWr), a wraz z pracownikami administracyjnymi ponad 500 osób. Dla porównania na całym Uniwersytecie Opolskim studiuje około siedmiu tysięcy studentów, a zatrudnionych jest nieco ponad 600 pracowników badawczo-dydaktycznych. Wydział Filologiczny ma więc niemal wielkość uniwersytetu w mieście wojewódzkim, zaś kolejny pod względem ilości pracowników naukowych Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych zatrudnia o 175 osób mniej niż WF. Wydział Filologiczny prowadzi również ponad 35 proc. wszystkich kierunków studiów, na które rekrutuje UWr.

Jednocześnie jednak wielkość wydziału nie znajduje odzwierciedlenia w zapisach Statutu czy w codziennej praktyce administracyjnej. Choć Wydział Filologiczny stanowi faktycznie 1/4 całego UWr, traktowany jest jak 1/10, czyli jeden z dziesięciu Wydziałów. W Senacie UWr, Wydziałowi Filologicznemu przypadają 3 miejsca z „kurii profesorskiej”, czyli dokładnie tyle samo, co na przykład Wydziałowi Chemii czy Wydziałowi Matematyki i Informatyki, na których zatrudnionych jest niemal czterokrotnie mniej pracowników. Do różnorodnych nagród, konkursów, podziałów jakiś środków każdy wydział może przedstawić często tyle samo kandydatur czy wniosków, niezależnie od liczby pracowników czy studentów przypisanych do danej jednostki, co stawia WF, jako Wydział zdecydowanie największy, w sytuacji niekorzystnej.

Dla porównania Wydziały, które tworzyły niegdyś Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii, czyli WMiI, WCh i WFiA zatrudniają obecnie ok. 320 pracowników badawczo-dydaktycznych, zaś w przypadku dawnego Wydziału Nauk Przyrodniczych, obecne jednostki (WNB, WB i WNoZiKŚ) zatrudniają 326 osób prowadzących badania i dydaktykę, co wciąż jest liczbą mniejszą o blisko 130 niż obecne zatrudnienie na Wydziale Filologicznym.

– Dodatkowym argumentem przemawiającym za podziałem Wydziału Filologicznego jest jego zróżnicowanie – podkreślał dziekan Wydziału Filologicznego prof. Arkadiusz Lewicki.

Reforma szkolnictwa wyższego przeniosła jedną z dyscyplin (Nauki o Komunikacji Społecznej i Mediach) do dziedziny nauk społecznych, podczas gdy pozostałe dyscypliny (Literaturoznawstwo, Językoznawstwo i Polonistyka) pozostały w dziedzinie nauk humanistycznych. Poszczególne jednostki borykają się z bardzo różnymi problemami: niektóre Instytuty mają SSR na poziomie ponad 25, inne mają ten wskaźnik na poziomie 4,5. To zróżnicowanie hamuje rozwój niektórych kierunków dydaktycznych, bowiem ogólny SSR WF wciąż przekracza wymagany poziom, co skutkuje obniżeniem subwencji przekazywanej Wydziałowi.

Wyzwania, które pojawiają się we współczesnym świecie, wymuszają również różnego typu zmiany. Znacznie łatwiej wprowadzać je w jednostkach mniejszych, które są znacznie bardziej elastyczne, w których procesy decyzyjne nie są wielostopniowe, a struktura zarządcza jest prostsza.

W wyniku wyodrębnienia się ze struktur obecnego Wydziału Filologicznego dwóch nowych Wydziałów: Wydziału Neofilologii i Wydziału Komunikacji Społecznej i Mediów powstaną trzy jednostki o (do pewnego stopnia) wyrównanej strukturze. Na Wydziale Filologicznym pozostaną dwa Instytuty: Instytut Filologii Polskiej i Instytut Filologii Germańskiej. Na tak zaprojektowanym Wydziale Filologicznym pracować będzie ok. 150 pracowników badawczo-dydaktycznych (w tym 22 profesorów tytularnych i 44 doktorów habilitowanych), zaś studiować będzie ok. 1400 studentów.

Na Wydziale Neofilologii pracować będzie ok. 225 osób, a naukę będzie pobierało ok. 1900 studentów.

Z kolei Wydział Komunikacji Społecznej i Mediów będzie jednym z mniejszych wydziałów jeśli chodzi o liczbę zatrudnionych, bo będzie ich ok. 80, za to pod względem liczby studentów będzie 4 największym wydziałem na UWr, bowiem naukę pobierać będzie na nim ok. 2000 osób.

– Taki podział wydaje się najbardziej zrównoważonym z możliwych – gdyby z Wydziału Filologicznego został wydzielony jedynie Wydział Komunikacji Społecznej i Mediów, nie rozwiązywałoby to większości problemów dotychczas istniejącego wydziału, który nadal byłby największym wydziałem Uniwersytetu Wrocławskiego – uważa prof. Lewicki. – Z kolei ewentualny Wydział Polonistyki byłby wydziałem niewielkim, o niezbyt rozbudowanych dochodach. Dlatego zaproponowane przez IFP i IFG połączenie i pozostanie na Wydziale Filologicznym należy uznać za optymalne. Pracownicy obu instytutów są zaangażowani w wiele wspólnych projektów badawczych związanych ze studiami regionalnymi i dolnośląskimi, wspólnie mogą rozwijać nowe kierunki studiów, dzielą również ten sam budynek, co także nie jest zupełnie bez znaczenia.

Wyodrębnienie dwóch nowych wydziałów będzie miało pewne konsekwencje finansowe. Koszt dodatków funkcyjnych dla 2 dziekanów i 2-3 prodziekanów (w tym momencie na Wydziale Filologicznym działa 4 prodziekanów, na 3 mniejszych wydziałach ta liczba może zostać ograniczona), powinien zostać zrównoważony przez sprawniejsze gospodarowanie finansami, które na mniejszym wydziale powinno być znacznie efektywniejsze. Wydaje się, że zatrudnienie w administracji nowych wydziałów również nie powinno znacząco wzrosnąć, obecni pracownicy administracyjni Wydziału Filologicznego powinni zapewnić sprawną obsługę trzech mniejszych wydziałów. Niewątpliwie potrzebne będzie stworzenie dwóch nowych etatów – pełnomocników finansowych dziekanów nowych Wydziałów, ale to etaty, które i tak prędzej czy później musiałyby zostać utworzone, ponieważ obsługa finansowa tak dużego wydziału, jakim jest obecny Wydział Filologiczny, i tak w dłuższej perspektywie nie jest możliwa przez jedną tylko osobę, jak to ma miejsce w tym momencie.

Zapewne pewnych nakładów finansowych będzie wymagało wyposażenie nowych pomieszczeń związanych z zapewnieniem obsługi administracyjnej nowych jednostek, ale nie są to koszty wysokie. Część pomieszczeń należących do Wydziału Filologicznego i tak wymaga remontów czy renowacji, które są nieuniknione, niezależnie od tego, czy dojdzie do podziału, czy nie.

Wszystkimi sprawami szczegółowymi zajmie się Komisje, które zostaną powołane na obecnym Wydziale Filologicznym po wydaniu Zarządzenia Rektora UWr i które opracują szczegółowy plan związany z podziałem budynków, majątku ruchomego i kwestiami prawnymi związanymi z dalszymi etapami wydzielenia z Wydziału Filologicznego dwóch nowych jednostek organizacyjnych.

Dziekan Arkadiusz Lewicki podsumowuje: – Pomysł podziału Wydziału Filologicznego rozważany był już od kilkunastu lat. W tym momencie udało się wypracować formułę podziału, którą poparła znakomita większość członków Rady Wydziału i jeszcze większy procent pracowników WF, którzy wzięli udział w ankiecie, a to właśnie osoby, które będą tworzyły społeczność Uniwersytetu Wrocławskiego przez najbliższe dekady powinny mieć największy wpływ na takie decyzje. Wielkość, zróżnicowanie i struktura obecnego Wydziału Filologicznego sprawiają, że Wydział ten, w obecnej formie, wyczerpał już możliwości rozwoju.

– Wierzę, że nowa forma strukturalna powstała na skutek podziału, pozwoli na skuteczniejsze zarządzanie, wyzwolenie potencjału naukowego i dydaktycznego oraz będzie impulsem dla rozwoju nowych jednostek – uważa prof. Arkadiusz Lewicki.

Senat 20 grudnia 2023 roku pozytywnie zaopiniował tę propozycję. Kolejne kroki formalne przed nami. Zarządzenie Rektora o utworzeniu nowych Wydziałów w ramach struktury Uniwersytetu Wrocławskiego – na początku 2024 roku.

Z obrad Senatu 20 grudnia 2023 r.

Źródło: uwr.edu.pl

© 2022 Perspektywy.pl   O nas | Polityka Prywatności | Znak jakości | Reklama | Kontakt!!!