W bezprecedensowym badaniu 2,7 miliona karier naukowczyń i naukowców z 45 krajów dr Natalii Letki i dr hab. Piotra Sankowskiego (zdobywca 4 grantów ERC), znajdujemy dowody na to, że istnienie wymogu habilitacji blokuje kariery kobiet w nauce. A najmocniej - w naukach technicznych i ścisłych.
Analiza tych potężnych danych pokazuje, że rozwój naukowy badaczy i badaczek w krajach z habilitacją (mierzony liczbą i cytowalnością publikacji), jest w znaczącym stopniu słabszy niż rozwój badaczy tam, gdzie habilitacji nie ma.
I tu - UWAGA - efekt ten wynika WYŁĄCZNIE z drastycznie obniżonej dynamiki rozwoju karier naukowych kobiet w systemach z habilitacją w porównaniu z kobietami z systemów bez habilitacji. Trajektoria rozwoju naukowego mężczyzn w krajach z habilitacją i bez jest właściwie taka sama.
Czyli: habilitacja negatywnie wpływa wyłącznie na kobiety i w największym stopniu w obszarze STEM.
Tak być nie może!
Polska ma jeden z najbardziej bizantyjskich systemów awansu naukowego na świecie. Jest przeregulowany, zcentralizowany i ograniczający elastyczność. W innych krajach młoda naukowczyni lub naukowiec bronią doktorat uzyskując pełną samodzielność i ruszają w świat robić naukę. Badają i publikują. U nas trzeba dodatkowo poświęcić cenny czas na dzieło habilitacji, a sam tytuł wręcza potem prezydent w Belwederze. Nie sprzyja to prawdziwemu rozwojowi młodej nauki, która musi być światowa, dynamiczna i konkurencyjna. Świetni naukowcy zagraniczni - z krajów, gdzie habilitacja nie obowiązuje (czyli w zasadzie wszystkich najlepszych badawczo), którzy mogliby chcieć pracować w Polsce, często rezygnują ze względu na problemy związane z brakiem habilitacji. Polaków, którzy zrobili doktorat w świetnych ośrodkach zagranicznych wymóg habilitacji również nie zachęca do powrotów.
Biorąc to wszystko pod uwagę, podpisaliśmy się wraz z autorami badania oraz ósemką innych znakomitych uczonych (wszyscy oprócz mnie mają habilitację;)) pod Listem do Ministra Nauki otwierającym dyskusję, jak zmienić system tak, aby był nowocześniejszy i bardziej elastyczny. I żeby KOBIETY W STEM MOGŁY BEZ DODATKOWYCH PRZESZKÓD ROBIĆ NAUKĘ.
Bez nich technologie nigdy nie będą tak dobre, jakby być mogły.
Dr Bianka Siwińska