W 2024 roku w 138 uczelniach publicznych społeczności akademickie wybierają rektora na czteroletnią kadencję 2024-2028. Pierwszy kwartał zakończył się elekcją 66 rektorów/rektorek, co oznacza, że tegoroczna kampania wyborów władz uczelni właśnie przekroczyła półmetek. A oto najciekawsze liczby i fakty.
Kampania wyborcza wiąże się ze skomplikowaną i dość długą procedurą wyborczą. W finale o tym, kto pokieruje uczelnią zdecydują elektorzy, wyłonieni spośród nauczycieli akademickich, pracowników administracji, doktorantów i studentów. Do końca marca br. poznaliśmy już nieomal połowę primus inter pares publicznych uczelni na kadencję 2024-2028, w tym 48 rektorów-elektów wybranych w uczelniach akademickich i 18 w akademiach nauk stosowanych.
W akademickich mało kobiet
A konkretnie: 8 rektorów uniwersytetów (6 uzyskało reelekcję, a dla 2 to będzie pierwsza kadencja); 6 rektorów uczelni technicznych (wszyscy pozostają na drugą kadencję); 8 rektorów/rektorek uczelni artystycznych (6 pozostaje na drugą kadencję, 2 nowych); 6, czyli wszystkich rektorów AWF (3 wybranych na drugą kadencję, 3 po raz pierwszy); 2 rektorów uczelni przyrodniczych (pozostali na drugą kadencję); 3 rektorów/rektorek uczelni pedagogicznych (będą kierować uczelnią przez drugą kadencję); 5 rektorów uczelni medycznych (2 uzyskało reelekcję, 3 nowych); 2 rektorów uczelni ekonomicznych (i 2 na drugą kadencję). W sumie reelekcję uzyskało 29 spośród 40 rektorów/rektorek na kadencję 2024-2028, a dla 11 rektorów będzie to pierwsza kadencja.
Rywalizacja w toku
Większość już wybranych – 29 osób – było jedynymi kandydatami na funkcję rektora. W 8 przypadkach do walki o fotel rektora stawało 2 kandydatów, w 2 uczelniach – Akademii Teatralnej w Warszawie i Uniwersytecie Wrocławskim – było 3 kandydatów, a w AWF we Wrocławiu – 5, co spowodowało, że ostateczne rozstrzygnięcie wyborów nastąpiło w drugiej turze głosowania. Nie powiodły się reelekcje trzem starającym się o drugą kadencję rektorom/rektorkom – w Akademii Muzycznej w Krakowie, w Uniwersytecie Łódzkim i Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. W tej trzeciej uczelni dwaj kandydaci, prof. Jarosław Bosy i prof. Krzysztof Kubiak rywalizowali ze sobą już po raz trzeci, w 2020 roku w dwóch turach głosowania, wówczas rektorem został prof. Bosy, i w tegorocznej kampanii, którą wygrał prof. Kubiak.
Powroty „nowych-starych” rektorów
Powroty „nowych-starych” rektorów rozpoczął prof. Krystian Kiełb, który w latach 2008-2016 już piastował godność rektora Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, a w 2020 r. ponownie został rektorem i w tegorocznych wyborach uzyskał reelekcję. Będzie to więc jego czwarta kadencja. Na rektorski stołek powrócił również prof. Andrzej Tretyn, wybrany na rektora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Był już rektorem UMK w dwóch kadencjach (2012-2020). Jest jednym z najstarszych rektorów-elektów (ur. 1955 r.), ponowny start w wyborach umożliwiła mu nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce podwyższająca wiek kandydatów na rektorów z 67 na 70 lat. Jednak wśród już wybranych szefów uczelni jest sporo osób, które urodziły się po 1970 roku, do najmłodszych należy prof. Marek Adamski, rektor Politechniki Bydgoskiej (ur. 1977 r.).
Dotychczas tylko 5 urzędującym rektorkom udało się przekonać do swojej kandydatury elektorów, po jednej w uczelni ekonomicznej i pedagogicznej, trzy – w uczelniach artystycznych, wszystkie uzyskały reelekcję. Na drugą kadencję zostały wybrane: prof. Elżbieta Wtorkowska, prof. Celina Olszak, prof. Mirosława Jarmołowicz, prof. Elżbieta Aleksandrowicz, dr hab. Barbara Marcinkowska. Nie udało się zwyciężyć kandydatkom na rektorki w 3 uczelniach, w których startowały „pary” kandydatów – w Politechnice Gdańskiej, Uniwersytecie Łódzkim i Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Natomiast prof. Jarmołowicz, rektorka Akademii Sztuki w Szczecinie, wygrała w ubieganiu się o rektorski fotel z kontrkandydatem.
Bez konkurencji w ANS
W ponad połowie akademii nauk stosowanych już znani są rektorzy-elekci. W gronie 18 osób wybranych na kadencję 2024-2028 są 4 rektorki – dr Sonia Grychtoł, dr Elżbieta Stokowska–Zagdan, które zostały wybrane na drugą kadencję oraz dr Beata Rejman – na pierwszą.
W kwietniu około 40 uczelni zaplanowało zebrania wyborcze, znacznie mniej będzie ich już w maju i czerwcu. Tegoroczna kampania wyborcza w uczelniach powinna się skończyć do 1 września.
LJ
Rektorzy-elekci
Uniwersytety
W 22 uniwersytetach zostało wybranych 8 rektorów.
prof. dr hab. Piotr Stepnowski,
Uniwersytet Gdański
prof. dr hab. Andrzej Tretyn,
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
prof. dr hab. Sławomir Bukowski,
Uniwersytet Radomski
prof. dr hab. Rafał Matera,
Uniwersytet Łódzki
dr hab. Jerzy Przyborowski,
Uniwersytet Warmińsko–Mazurski w Olsztynie
prof. dr hab. Robert Olkiewicz,
Uniwersytet Wrocławski
ks. prof. dr. hab. Ryszard Czekalski,
Uniwersytet Kardynała Wyszyńskiego
prof. dr. hab. Wojciech Strzyżewski,
Uniwersytet Zielonogórski
Uczelnie techniczne
W 20 uczelniach technicznych zostało wybranych 6 rektorów.
prof. dr hab. inż. Marek Adamski,
Politechnika Bydgoska
prof. dr hab. inż. Krzysztof Wilde,
Politechnika Gdańska
dr hab. inż. Marcin Lorenc,
Politechnika Opolska
prof. dr hab. Krzysztof Zaremba,
Politechnika Warszawska
prof. dr hab. inż. Teofil Jesionowski,
Politechnika Poznańska
prof. dr hab. inż. Piotr Koszelnik,
Politechnika Rzeszowska
Uczelnie medyczne
W 9 uczelniach medycznych zostało wybranych 5 rektorów.
prof. dr hab. Piotr Ponikowski,
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
prof. dr hab. Zbigniew Krasiński,
Uniwersytet Medyczny w Poznaniu
prof. dr hab. Tomasz Szczepański,
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
prof. dr hab. Janusz Piekarski,
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
prof. dr hab. Marcin Moniuszko,
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
Uczelnie pedagogiczne
W 5 uczelniach pedagogicznych wybrano 3 rektorów/rektorek.
dr hab. inż. Zbigniew Osadowski,
Uniwersytet Pomorski w Słupsku
prof. dr hab. Piotr Borek,
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
dr hab. Barbara Marcinkowska,
Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie
Uczelnie rolnicze i przyrodnicze
W 5 uczelniach rolniczo-przyrodniczych zostało wybranych 3 rektorów.
prof. dr hab. Michał Zasada,
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
prof. dr hab. Krzysztof Kubiak,
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
prof. dr hab. Krzysztof Szoszkiewicz,
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Uczelnie ekonomiczne
W 6 uczelniach ekonomicznych wybrano 2 rektorów/rektorek.
dr hab. Piotr Wachowiak,
Szkoła Główna Handlowa
prof. dr hab. inż. Celina Olszak,
Uniwersytecie Ekonomiczny w Katowicach
Uczelnie artystyczne
W 20 uczelniach artystycznych wybrano 11 rektorów/rektorek.
prof. dr hab. Krystian Kiełb,
Akademia Muzyczna we Wrocławiu
prof. dr hab. Elżbieta Wtorkowska,
Akademia Muzyczna w Bydgoszczy
dr hab. Mirosława Jarmołowicz,
Akademia Sztuki w Szczecinie
prof. Wojciech Pukocz,
Akademia Sztuk Pięknych we Wrocławiu
prof. dr hab. Wiesław Czołpiński,
Akademia Teatralna w Warszawie
prof. dr hab. Mariusz Sielski,
Akademia Muzyczna w Krakowie
prof. Błażej Ostoja Lniski,
Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
prof. dr hab. Elżbieta Aleksandrowicz,
Akademia Muzyczna w Łodzi
prof. dr hab. Ryszard Minkiewicz,
Akademia Muzyczna w Gdańsku
prof. dr hab. Hanna Kostrzewska,
Akademia Muzyczna w Poznaniu
prof. dr hab. Maciej Kurak,
Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu
Akademie Wychowania Fizycznego
W 6 akademiach wychowania fizycznego wybrano 6 rektorów
prof. dr hab. Paweł Cięszczyk,
AWFiS w Gdańsku
prof. dr hab. n. med. Andrzej Małecki,
AWF w Katowicach
dr hab. Tadeusz Stefaniak,
AWF we Wrocławiu
prof. dr hab. Bartosz Molik,
AWF w Warszawie
prof. dr hab. Jacek Zieliński,
AWF w Poznaniu
prof. dr hab. Andrzej Klimek,
AWF w Krakowie
Publiczne uczelnie akademickie
W 6 publicznych uczelniach akademickich wybrano 4 rektorów.
prof. Jerzy Nitychoruk,
Akademia Bialska
prof. Dariusz Surowik,
Akademia Łomżyńska
prof. Małgorzata Kołpa,
Akademia Tarnowska
prof. Maciej Słodki,
Akademia Mazowiecka w Płocku
Akademie Nauk Stosowanych
W 27 akademiach nauk stosowanych i publicznych uczelniach zawodowych wybrano 18 rektorów.
prof. Janusz Poła,
ANS w Lesznie
dr hab.Artur Zimny,
ANS w Koninie
prof. Jarosław Niedojadło,
ANS w Elblągu
prof. Zbigniew Barabasz,
PANS w Krośnie
prof. Elżbieta Stokowska–Zagdan,
ANSB w Skierniewicach
dr inż. Grzegorz Koc,
PANS w Ciechanowie
prof. Mateusz Kaczmarski,
Uczelnia Państwowa w Sanoku
prof. Sonia Grychtoł,
Małopolska Uczelnia Państwowa w Oświęcimiu
prof. Paweł Maciaszczyk,
PUZ w Tarnobrzegu
prof. Marek Delong,
PANS w Przemyślu
dr Robert Musiałkiewicz,
PANS we Włocławku
prof. Paweł Skrzydlewski,
Akademia Zamojska w Zamościu
dr Beata Rejman,
PANS w Jarosławiu
dr Dariusz Skalski,
ANS w Wałczu
prof. Donat Mierzejewski,
ANS w Pile
prof. Robert Wiszniowski,
ANS w Wałbrzychu
prof. Paweł Chęciński,
ANS w Gnieźnie
prof. Paweł Strózik,
ANS w Raciborzu